10,000-15,000 ตัน คือ ผลผลิตน้ำผึ้งไทยในแต่ละปี อ้างอิงข้อมูลจากสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) เมื่อปี 2561
ถึงอย่างนั้น เมื่อดูกันตามประวัติศาสตร์การเลี้ยงผึ้ง อาชีพเลี้ยงผึ้งกำเนิดขึ้นตั้งแต่ราว 5,000 ปีก่อน ซึ่งมีการบันทึกเรื่องราวไว้บนแท่นศิลาจารึกที่ค้นพบในพีระมิด ของประเทศอียิปต์ กล่าวถึง การใช้เรือขนย้ายผึ้งผ่านแม่น้ำไนล์จากอียิปต์ตอนบนไปถึงตอนล่างในฤดูที่ดอกไม้บานสะพรั่ง
ต่อมามีการดัดแปลงวัสดุต่างๆ มาใช้เลี้ยงผึ้ง เช่น โอ่ง ไห ตะกร้าสาน เชือกถัก ซึ่งก็เป็นวิธีเลี้ยงผึ้งแบบแรกๆ ของประเทศไทยเมื่อหลายร้อยปีก่อน ก่อนที่จะพัฒนาด้วยการนำลังไม้สี่เหลี่ยมไปตั้งล่อผึ้งตามธรรมชาติ ซึ่งเป็นผึ้งโพรง หรือผึ้งประจำถิ่นของประเทศไทย
ขณะที่ข้อมูลจากกรมส่งเสริมการเกษตร ระบุว่า ปี 2566 ประเทศไทยส่งออกน้ำผึ้งเป็นอันดับ 20 ของโลก มีผลผลิตน้ำผึ้งจากผึ้งพันธุ์ ผึ้งโพรง และชันโรง รวมกว่า 12,000 ตัน สร้างมูลค่าทั้งในและต่างประเทศราว 2 พันล้านบาท อีกทั้งยังส่งออกผลผลิตน้ำผึ้งพันธุ์ไปยังประเทศไต้หวัน สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย อินโดนีเซีย และจีนอีกด้วย
เพราะ ‘น้ำผึ้ง’ สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในอาหารหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะนำไปราดแพนเค้ก ผสมกับน้ำมะนาว นำไปทำเจลลี่ และบางครั้งก็นำไปใช้แทนน้ำตาล
ข้อมูลจากเว็บไซต์ RAMA CHANNEL ในเครือของโรงพยาบาลรามาธิบดี เขียนถึงสรรพคุณของน้ำผึ้งไว้ว่า น้ำผึ้งประกอบด้วย น้ำตาลกลูโคสและน้ำตาลฟรักโทส 80% และมีน้ำ แร่ธาตุ และวิตามิน จำนวน 20%
สรรพคุณของน้ำผึ้ง มีหลากหลายประการ คือ
- ช่วยลดการอักเสบที่เกิดขึ้นในร่างกาย
- ช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น
- ช่วยให้ความเครียดลดลง
- ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้แก่ผิว
- เพิ่มความกระจ่างใสบริเวณใบหน้า
- สามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ลดสิวได้
การสร้างมูลค่าเพิ่ม
‘น้ำผึ้ง’ ไม่ใช่สินค้าเพียงอย่างเดียวจากการทำธุรกิจนี้ เพราะองค์ประกอบอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการทำผึ้งนั้นก็สามารถสร้างมูลค่าได้เช่นกัน
- เกสรดอกไม้ ไขผึ้ง และนมผึ้ง : นำมาใช้เป็นส่วนประกอบของอาหารเสริมและสารสกัดในการผลิตเครื่องสำอาง
- พิษผึ้ง : นำมาใช้เป็นสารสกัดในผลิตภัณฑ์อาหารเสริม เครื่องเวชสำอาง เพราะมีคอลลาเจน ช่วยลดริ้วรอย และทำให้ผิวชุ่มชื่น ดูอ่อนวัย และช่วยรักษาในแพทย์เกี่ยวกับการต้านเชื้อจุลินทรีย์ การแข็งตัวของเลือด แก้อาการเกี่ยวกับไขข้อ และรูมาตอยต์
- ขี้ผึ้ง : นำมาใช้เป็นสารเคลือบในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางช่วยเพิ่มความชุ่มชื้น เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด และยังช่วยรักษาอาการแสบคันจากแมลงกัดต่อยได้
หรือถ้าพูดเป็นรูปแบบผลิตภัณฑ์ที่เราอาจเคยเห็นตามร้านค้าทั่วไป ก็มีทั้งสบู่น้ำผึ้ง โลชันน้ำผึ้ง ยาหม่องสมุนไพรจากขี้ผึ้ง ขี้ผึ้งธรรมชาติ รวมถึงการนำมาทำเป็นเทียนไข
ทั้งหมดนี้ คือ สิ่งที่สะท้อนว่า ผลผลิตจากผึ้งตัวน้อย สามารถสร้างมูลค่าเศรษฐกิจหลากหลายด้านจากทุกองค์ประกอบของผึ้ง และยังเป็นผลผลิตที่ช่วยรักษาสุขภาพและความงามของเราได้เป็นอย่างดี
อย่างน้อยๆ ก็ถูกใจผู้สูงอายุ คนที่รักสุขภาพ และคุณผู้หญิงที่รักในความงาม
อ้างอิง :
- http://suphabeefarm.lnwshop.com/article/25/%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8
- https://suwanfarmphueng.com/articles/combine-honey-products/
- www.doae.go.th/%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%99%
- www.egat.co.th/home/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%9A-%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3/
- www.hrdi.or.th/Articles/Detail/39
- www.rama.mahidol.ac.th/ramachannel/infographic/%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%9A-%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B3%E0%B8%9C%E0%B8%B6/
- กิติพงษ์ คงพินิจบรรจง, อุไรวรรณ อินต๊ะถา และณัฐกานต์ สร้อยกาบแก้. สาระน่ารู้: พิษผึ้ง ประโยชน์โทษของมัน. สำนักวิชาวิทยาศาสตร์ แม่ฟ้าหลวง
- ประโยชน์ของไขผึ้ง จากกรมส่งเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (www.agriman.doae.go.th/homebee62/Honeybee/9.5.1_honey%20bee.pdf)
- สำนักส่งเสริมและจัดการสินค้าเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร. (2557). การผลิตน้ำผึ้งคุณภาพ.กรมส่งเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
