การอนุรักษ์ความหลากหลายทางพันธุกรรมของพืชเป็นปัจจัยสำคัญในการรักษาความมั่นคงทางอาหารในอนาคต เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมและการสูญเสียความหลากหลายทางพันธุกรรมที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ประเทศนอร์เวย์ได้มีการจัดตั้ง "คลังเมล็ดพันธุ์วันสิ้นโลก" หรือที่รู้จักกันในชื่อ Svalbard Global Seed Vault เพื่อเป็นแหล่งสำรองเมล็ดพันธุ์จากทั่วโลก ถูกสร้างขึ้นโดยรัฐบาลนอร์เวย์และองค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) ร่วมกับ กองทุนความหลากหลายทางพืชพันธุ์โลก (Global Crop Diversity Trust)

‘คลังเมล็ดพันธุ์วันสิ้นโลก’ Svalbard Global Seed Vault ตั้งอยู่บนเกาะสฟาลบาร์ด ในเขตอาร์กติกของนอร์เวย์ คลังเมล็ดพันธุ์นี้ถูกออกแบบมาเพื่อเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์จากทั่วโลกในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยและเสถียรที่สุด โดยมีเป้าหมายเพื่อป้องกันการสูญเสียเมล็ดพันธุ์ที่สำคัญในกรณีที่เกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติหรือมนุษย์ 

ความหลากหลายทางพันธุกรรมและความมั่นคงทางอาหาร

ความหลากหลายทางพันธุกรรมของพืช (Plant Genetic Resources, PGRs) เป็นแหล่งทรัพยากรที่สำคัญสำหรับการพัฒนาสายพันธุ์พืชใหม่ๆ ที่มีคุณสมบัติที่ต้องการ เช่น ความต้านทานต่อโรคและแมลง ความสามารถในการเติบโตในสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลง และคุณภาพทางโภชนาการ การอนุรักษ์พันธุ์พืช จึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการรักษาความมั่นคงทางอาหารในอนาคต

การจัดเก็บและการอนุรักษ์

คลังเมล็ดพันธุ์วันสิ้นโลกใช้เทคโนโลยีขั้นสูงในการจัดเก็บเมล็ดพันธุ์ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิต่ำและคงที่ เพื่อให้เมล็ดพันธุ์สามารถเก็บรักษาได้นานที่สุด การใช้เทคโนโลยีทางชีววิทยา เช่น การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อและการเก็บรักษาในสภาพเยือกแข็ง (Cryopreservation) ช่วยให้สามารถเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ที่หายากและใกล้สูญพันธุ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ คลังเมล็ดพันธุ์นี้ถูกออกแบบให้ทนทานต่อภัยพิบัติทางธรรมชาติและมนุษย์ โดยตั้งอยู่ลึกในภูเขาที่มีชั้นหินแข็งแรง และมีระบบความเย็นที่รักษาอุณหภูมิให้คงที่ที่ -18 องศาเซลเซียส มีความสามารถในการจัดเก็บเมล็ดพันธุ์ได้สูงสุดถึง 4.5 ล้านตัวอย่าง

คลังเมล็ดพันธุ์วันสิ้นโลกเป็นโครงการระดับโลกที่เปิดให้ธนาคารเมล็ดพันธุ์จากทั่วโลกสามารถเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์สำรองได้ มีการประมาณการว่ามากกว่าหนึ่งในสามของเมล็ดพันธุ์ที่แตกต่างกันจาก 156 สกุลพืชที่เก็บรักษาในธนาคารเมล็ดพันธุ์ทั่วโลกได้ถูกเก็บรักษาไว้ในคลังเมล็ดพันธุ์วันสิ้นโลกแล้ว

ความสำคัญของคลังเมล็ดพันธุ์วันสิ้นโลก

การป้องกันการสูญเสียเมล็ดพันธุ์ : คลังเมล็ดพันธุ์วันสิ้นโลกทำหน้าที่เป็นแหล่งสำรองเมล็ดพันธุ์จากทั่วโลกเพื่อป้องกันการสูญเสียเมล็ดพันธุ์ที่สำคัญในกรณีที่เกิดภัยพิบัติการสนับสนุนการวิจัยและพัฒนา เมล็ดพันธุ์ที่เก็บรักษาในคลังสามารถนำมาใช้ในการวิจัยและพัฒนาสายพันธุ์พืชใหม่ๆ 

การส่งเสริมความมั่นคงทางอาหาร :  การเก็บรักษาความหลากหลายทางพันธุกรรมของพืชช่วยให้สามารถพัฒนาสายพันธุ์พืชที่มีความสามารถในการปรับตัวต่อสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงได้ดีขึ้น

คลังเมล็ดพันธุ์วันสิ้นโลกของนอร์เวย์ เป็นโครงการที่มีความสำคัญในการอนุรักษ์ความหลากหลายทางพันธุกรรมของพืช เพื่อรักษาความมั่นคงทางอาหารในอนาคต การใช้เทคโนโลยีขั้นสูงในการจัดเก็บและการอนุรักษ์เมล็ดพันธุ์ช่วยให้สามารถเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ที่สำคัญได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นการสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาสายพันธุ์พืชใหม่ๆ ที่มีคุณสมบัติที่ต้องการและสามารถปรับตัวต่อสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงได้ดีขึ้น 

อ้างอิง :  

• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17301757/
• www.croptrust.org/ 
  
• www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3650076/ 
• www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6204558/ 
• www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9859222 
• www.semanticscholar.org/paper/Svalbard-Global-Seed-Vault%3A-a-‘Noah's-Ark’-for-the-Qvenild/26e1aed881d17fe67344beb3df67a27d2b211731