Phage หรือ Bacteriophage คือไวรัสที่มีประสิทธิภาพในการทำลายเชื้อแบคทีเรียบางชนิด ซึ่งสามารถนำมาใช้ในการดูแลสุขภาพ จึงถูกนำมาใช้ในวิศวกรรมไมโครไบโอมด้วยนวัตกรรม Design Phage ที่ใช้เทคโนโลยีทางชีววิทยาออกแบบและปรับแต่งไวรัสเพื่อดูแลสุขภาพและป้องกันโรคในอนาคต
Design Phage ไวรัสเพื่อสุขภาพ
นวัตกรรม Design Phage อีกหนึ่งความก้าวหน้าทางการแพทย์ในการใช้วิศวกรรมไมโครไบโอมด้วยดีไซเนอร์เฟจที่ออกแบบและเลือกใช้ไวรัสที่เหมาะสมในการดูแลรักษา ป้องกันโรค เสริมสร้างสุขภาพเฉพาะบุคคลเพื่อการมีสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืนในอนาคต
นอกจากนี้ความโดดเด่นของ Design Phage คือการแก้ปัญหาเรื่องเชื้อดื้อยา เพราะในยุคปัจจุบันเชื้อแบคทีเรียเริ่มดื้อยาปฏิชีวนะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ส่งผลให้เชื้อแบคทีเรียบางชนิดไม่สามารถใช้ยาฆ่าเชื้อได้ หากเป็นแบบนี้แล้วมีการระบาดของเชื้อในวงกว้างย่อมทำให้เกิดการเสียชีวิตเป็นจำนวนมากชนิดที่คาดไม่ถึง นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกจึงไม่หยุดยั้งจึงมองว่านวัตกรรม Design Phage คือคำตอบในการจัดการปัญหา ยิ่งไปกว่านั้นการใช้ไวรัสต่างจากการใช้ยาปฏิชีวนะ เพราะแบคทีเรียไม่สามารถพัฒนาภูมิคุ้มกันจนดื้อยาได้
Design Phage ช่วยรักษาบาดแผล
การรักษาบาดแผลติดเชื้อเป็นปัญหาสำคัญในวงการแพทย์ เพราะการดื้อยาปฏิชีวนะที่เพิ่มขึ้นในแบคทีเรียสร้างความกังวลในการรักษาแผลติดเชื้อ การสร้างวัสดุปิดแผลที่มีการใช้ Phage จึงช่วยป้องกันการติดเชื้อแบคทีเรียและเร่งกระบวนการหายของแผลโดยไม่มีผลข้างเคียง ซึ่งได้มีการทำวิจัยแล้วพบว่า ไฮโดรเจลที่มีเฟจและไฮโดรเจลที่มียาปฏิชีวนะต่อต้านแบคทีเรียได้ใกล้เคียงกัน แต่ในด้านการหายของบาดแผล ไฮโดรเจลที่มีเฟจทำงานได้ดีกว่าการใช้ยาปฏิชีวนะเพียงอย่างเดียว แต่ประสิทธิภาพที่ดีที่สุดคือการใช้ไฮโดรเจลที่มีเฟจร่วมกับยาปฏิชีวนะ แสดงให้เห็นถึงประโยชน์ของ Design Phage ที่กำลังพัฒนาเพื่อเข้ามาดูแลบาดแผลติดเชื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Design Phage อนาคตของสุขภาพ
ในอนาคตนวัตกรรม Design Phage กำลังมุ่งสู่การรักษาเฉพาะบุคคล (Personalized Medicine) เพราะสามารถออกแบบไวรัสให้เหมาะกับความต้องการของผู้ป่วยแต่ละบุคคลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ตอบโจทย์ความต้องการสุขภาพแบบเฉพาะเจาะจง และที่สำคัญไม่แพ้กันคือมุ่งเน้นการพัฒนาวัคซีนที่ช่วยป้องกันโรคระบาดเพื่อ ควบคุมการระบาดของโรค ลดการป่วยรุนแรง และลดอัตราการเสียชีวิตที่ส่งผลกระทบต่อประเทศ
Design Phage ต่อยอดได้ไม่รู้จบ
ปัจจุบันนวัตกรรม Design Phage ได้ถูกนำไปใช้ในแวดวงต่างๆ ที่ช่วยให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น อาทิ
• บรรจุภัณฑ์อาหารป้องกันการก่อตัวของแบคทีเรีย
• ทำความสะอาดน้ำและระบบประปาป้องกันแบคทีเรีย
• การป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อแบคทีเรียในการเพาะปลูกทางการเกษตร
• ควบคุมโรคในพืชและสัตว์
เพราะนวัตกรรม Design Phage มีประโยชน์มากกว่าด้านสุขภาพจึงมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องเพื่อให้ก้าวทันลักษณะเชื้อแบคทีเรียที่เปลี่ยนแปลงไป สิ่งสำคัญคือเลือกใช้ให้เหมาะสมและติดตามความเคลื่อนไหวเสมอ
แหล่งอ้างอิง :
- https://intelligence.weforum.org/topics/a1G680000008gwGEAQ
- http://personal.sut.ac.th/montarop/2013%20WBSITE/Antibody/Basic/Entries/2013/9/13_เทคโนโลยีการแสดงแอนติบอดีบนผิวเฟจ.html
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20214605/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37443756/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36992511/
- www.frontiersin.org/news/2023/06/26/designer-phages-world-economic-forum-emerging-technologies-report/
- www.sarakadeelite.com/better-living/bacteriophage-or-phage/
- www.nstda.or.th/home/news_post/biotec_bacteriophage/
- www.posttoday.com/post-next/innovation/688763
- www.engineeringtoday.net/ไบโอเทค-จับมือ-biomed-และสมาคม/
URL อ้างอิง: