ไมโครแฟนด้อม พลังเล็กแต่ยิ่งใหญ่
ในแง่การตลาด และกลุ่มวัฒนธรรมย่อย
Subculture
ทุกวันนี้เราหยิบสมาร์ทโฟน
อัดคลิป และโพสต์ พร้อมกับแนวคิดที่ว่า “ทุกคน” ถึงแม้จะเป็นคนธรรมดา
ก็สามารถเป็นอินฟลูเอนเซอร์ (Influencers) ที่มีผู้ติดตาม (Followers)
หรือมีกลุ่มแฟน (Fandom) เป็นของตัวเองได้ ยิ่งถ้าใครมีความรู้เฉพาะทาง หรือจุดขาย
ยิ่งหมายรายได้และโอกาสที่จะตามมา แต่อย่าเพิ่งท้อใจไปถ้าคุณเป็นมือใหม่
มีฐานแฟนแค่จำนวนหนึ่ง เพราะในเวลาเดียวกันฐานแฟนกลุ่มเล็กหรือไมโครแฟนด้อม
(Microfandom) นี่แหละ ก็เป็นที่ต้องการของนักการตลาด เพราะในหลายโอกาส
ยิ่งเล็กก็ยิ่งมีข้อดี
มากไปกว่านั้นเราจะยังพาคุณไปรู้จักไมโครแฟนด้อมในแง่มุมการสร้างกลุ่มวัฒนธรรมย่อย
(Subculture) ที่รวมคนสนใจเรื่องเดียวกันให้กลายเป็นชุมชนหรือ Community เช่นเดียวกับที่
OKMD พยายามสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้
มุ่งพัฒนาให้เติบโตกลายเป็นวัฒนธรรมการเรียนรู้ที่ยั่งยืน
รู้จัก “ไมโครแฟนด้อม” ด้อมเล็กแต่เซ็กซี่ขยี้ใจนักการตลาด
ไมโครแฟนด้อม
(Microfandom) คืออะไร อาจแปลความหมายได้ว่า เป็นกลุ่มแฟนคลับขนาดเล็ก
ที่มีความสนใจบุคคลหรือหัวข้อใดหัวข้อหนึ่ง มีความสัมพันธ์หลวมๆ
ในชุมชุนที่แบ่งปันข้อมูลกันได้ในรูปแบบวิกิพีเดีย อ้างอิงจากเพจ fanlore.org ในเวลาเดียวกันไมโครแฟนด้อมยังอาจจับคู่กับคำศัพท์ด้านการตลาด
อย่างไมโครอินฟลูเอนเซอร์ (Micro Infleuncer)
ที่หมายถึงบุคคลที่มีอิทธิพลต่อผู้ติดตามกลุ่มเล็กมีความเซ็กซี่
และน่าสนใจไม่น้อยในมุมมองของนักการตลาดออนไลน์
โดยมีข้อดีแตกต่างจากอินฟลูเอนเซอร์เบอร์ใหญ่ (Macro Infleuncer) ที่เน้นสร้างการรับรู้
“ไมโครแฟนด้อม” สำคัญอย่างไร นักการตลาดมองว่า เพราะพวกเขาเป็นแฟนตัวจริงที่ใกล้ชิดหัวหน้าด้อมหรือไมโครอินฟลูเอนเซอร์ ทำให้พร้อมจะมีส่วนร่วมและเรียกเอนเกจเมนต์ได้ดีกว่าไม่ใช่แค่เฟสบุ๊ค แต่ในทุกแพลตฟอร์มที่นักการตลาดมองหา ทำให้ทำให้ได้รับส่วนแบ่งการตลาดจากโฆษณามากขึ้นทุกปี จากการรายงานในบทความของเพจการตลาด Brandwatch กรกฏาคม 2022 “How to Find the Best Facebook Influencers for Your Brand” โดยยังบอกด้วยว่าในปี 2021 ไมโครอินฟลูเอนเซอร์คิดเป็น 91% ของโพสต์ที่ได้รับการสนับสนุนทั้งหมด
รู้จัก 4 กลุ่มอินฟลูเอนเซอร์ไว้
ยิ่งเข้าใจไมโครแฟนด้อม
ปัจจุบันนักการตลาดแบ่งกลุ่มอินฟลูเอนเซอร์ตามจำนวนผู้ติดตาม*
ที่ส่วนใหญ่นิยมแบ่งเป็น 4 กลุ่ม ตั้งแต่กลุ่มขนาดเล็ก ไปจนถึงระดับมหาชน
ที่ได้แก่
1.Nano
influencers
กลุ่มตลาด Niche เฉพาะทาง จำนวน 1 พัน – 1 หมื่นผู้ติดตาม
2.Micro
influencers กลุ่มตลาดค่อนข้าง
Niche จำนวน 1 หมื่น – 1 แสนผู้ติดตาม
3.Macro
influencers
กลุ่มไลฟ์สไตล์เด่น คอนเทนต์โดนใจ 1 แสน – 1 ล้านผู้ติดตาม
4.Mega
Influencers
กลุ่มเซเลบริตี้ที่มีอิทธิพลจูงใจ จำนวน 1 ล้านผู้ติดตามขึ้นไป
อ้างอิงจากบทความ
ตุลาคม 2565 “ยุคทอง Influencer ยอด Followers สำคัญแค่ไหน” จากเพจดิจิทัลทีวีช่อง
36 PPTVHD โดยอาจจัดผู้ติดตามกลุ่ม Nano และ Micro influencers
ไว้ในกลุ่มไมโครแฟนด้อม
*ตัวเลขจำนวนผู้ติดตาม
ที่มีผลต่อการจัดกลุ่ม สามารถเปลี่ยนแปลงได้ ขึ้นอยู่กับมาตรฐานของนักการตลาดและแต่ละช่วงเวลา
“ไมโครแฟนด้อม”
พลังความชอบของกลุ่มวัฒนธรรมย่อย Subculture
หากถามว่าวัฒนธรรมย่อย
หรือ Subculture คืออะไร อธิบายได้ว่าคือกลุ่มคนขนาดเล็กที่มี “ความชอบ” หรือ
“ความแตกต่าง” เรื่องใดเรื่องหนึ่ง ที่มัก “แหวกแนวจากกระแสสังคม” ทั่วไป
ในอดีตอาจหมายถึงกลุ่มกรุ๊ปปี้ (groupie) หรือ แฟนๆ
ที่ติดตามวงดนตรีหรือร็อกสตาร์เหมือนใน Almost Famous
ภาพยนตร์ที่ถ่ายทอดเรื่องราวของแฟนคลับในยุคต้น 70s ได้อย่างน่าสนใจ
และเมื่อยุคสมัยเปลี่ยน กรุ๊ปปี้เหล่านี้ก็ได้กลายมาเป็นไมโครแฟนด้อมของศิลปินเกาหลี
(ที่เคยมีลักษณะเป็นวัฒนธรรมย่อยมากกกว่าในปัจจุบัน)
โดยขณะที่หลายคนไปรวมตัวกันที่สนามบินเพื่อรอส่งศิลปินเดินทางกลับ
หลายคนก็เลือกติดตั้งแอพพลิเคชัน Weverse เพื่อตามความเคลื่อนไหวของศิลปิน
นอกจากนี้ยังไมโครแฟนด้อมของกลุ่มอื่นๆ
เช่น ผู้ชื่นชอบแต่งชุดคอสเพลย์จากอนิเมะญี่ปุ่น ผู้ติดตามเกมเมอส์สายสตรีมมิ่ง
ชมรมคนรักสัตว์เลี้ยง ไปจนถึงไมโครแฟนด้อมเครื่องรางของขลังและคนชอบดูดวง
ทำให้ยิ่งเห็นความหลากหลายความสนใจของผู้คน โดยเฉพาะช่วงเวลาช่วงการระบาดของโควิด
19 ที่ความว่างทำให้มีกลุ่มเฉพาะทางเพิ่มมากขึ้นอีก ประกอบกับฟังก์ชันที่ใช้งานง่ายขึ้นของหลายแพลตฟอร์มออนไลน์
โดยเฉพาะความนิยมเล่น TikTok
แล้วไมโครแฟนด้อมในกลุ่มวัฒนธรรมย่อย
จะเป็นพลังเล็กแต่ยิ่งใหญ่ได้อย่างไร คำตอบคือภายในคอมมูนิตี้
ไมโครแฟนด้อมเหล่านี้จะได้ใกล้ชิดกับตัวจริง และได้คลุกคลีกับข้อมูลเชิงลึก หรือ
Insights ในเวลาเดียวกันทันทีที่ได้แชร์ข้อมูลความรู้ คอมเมนต์ หรือถกเถียง
ก็ยิ่งทำให้ความรู้กระจายออกไป กลายเป็นอีกหนึ่งชุมชนของการเรียนรู้ แค่กด
“ร่วมกลุ่ม” “ถูกใจ” หรือ กด“ติดตาม”
และจนแล้วจนรอด “แฟนด้อมกลุ่มวัฒนธรรมย่อย”
ก็ยังคงอยู่ในสายตาของนักการตลาด เข้าทาง Niche Marketing หรือ การตลาดเฉพาะทาง
ที่ทำให้ Rich ได้จริง
ข้อมูลอ้างอิง
-Microfandom
https://fanlore.org/wiki/Microfandom
-How to Find the Best Facebook
Influencers for Your Brand www.brandwatch.com/blog/find-the-best-facebook-influencers-for-your-brand/
-Interrogating Subcultures
www.rochester.edu/in_visible_culture/issue2/introduction.htm
-ยุคทอง
Influencer ยอด Followers สำคัญแค่ไหน
www.pptvhd36.com/news/เศรษฐกิจ/182523
-SUBCULTURE
– เรื่องที่นักการตลาดไม่ควรมองข้าม
www.nuttaputch.com/เรื่องที่นักการตลาดไม่ควรมองข้าม
-20 ปี Almost Famous
ภาพยนตร์ที่เป็นกระจกสะท้อนความเปลี่ยนแปลงของวงการสื่อ www.prachachat.net/d-life/news-527113
