META LEARNING: การเรียนรู้วิธีเรียนรู้ในโลกของการศึกษายุคใหม่
ในยุคที่ท่วมท้นด้วยข้อมูลและเทคโนโลยีมีความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ทำให้การเรียนรู้ด้วยวิธีเดิมๆ อาจไม่เพียงพอและไม่เหมาะกับโลกของการศึกษายุคใหม่ รวมทั้งยังอาจทำให้บางคนไม่สามารถบรรลุเป้าหมายการเรียนนั้น ทั้งที่มีโอกาสจะต่อยอดต่อไปได้อย่างดีเยี่ยม หากค้นพบวิธีการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับตนเอง นั่นจึงเป็นที่มาของการเรียนรู้ในแบบที่เรียกว่า Meta Learning ซึ่งกำลังถูกกล่าวถึงอย่างแพร่หลายในโลกของการศึกษาปัจจุบัน
จุดเริ่มต้นและความหมายของ META LEARNING
Meta Learning หมายถึง การเรียนรู้วิธีเรียนรู้ที่เหมาะสมหรือตรงต่อความสนใจของผู้เรียนแต่ละคน เพื่อช่วยให้บรรลุเป้าหมายการเรียนนั้นได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ อันเป็นแนวทางในการพัฒนาการเรียนรู้ให้ดียิ่งขึ้น และเมื่อผนวกกับความสามารถของเอไอในยุคนี้ ก็จะยิ่งนำไปสู่การสร้างสรรค์นวัตกรรมหรือสิ่งใหม่ ที่ทำให้การศึกษา คุณภาพชีวิต และอื่นๆ ดีขึ้นกว่าเดิม
ทั้งนี้ หลายคนอาจคิดว่า Meta Learning เป็นวิธีการเรียนรู้แบบใหม่ แต่ความจริงแล้ว เกิดขึ้นในบริบทของการศึกษาก่อนหน้านี้มานานพอสมควร โดยผู้ที่บัญญัติศัพท์คำนี้ก็คือ Donald B. Maudsley เมื่อปี ค.ศ.1979 และแพร่หลายมากขึ้น เมื่อไปปรากฏอยู่ในหนังสือ Ultralearning หนังสือดังระดับ The Wall Street Journal Best Seller เขียนโดย Scott H.Young ผู้คิดค้นเทคนิคการเรียนรู้ด้วยตนเองแบบ Ultralearning จนสามารถเรียนจบหลักสูตรปริญญาตรี ด้านวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ จาก MIT มหาวิทยาลัยอันดับต้นๆ ของโลกได้ ภายในเวลา 1 ปี ซึ่งเนื้อหาในหนังสือได้เปิดเผยขั้นตอนที่ทำให้เกิดความสำเร็จในการเรียนรู้ทั้งหมด 9 ขั้นตอน และมีแนวคิด ‘การเรียนรู้วิธีเรียนรู้ (Learning How to Learn)’ หรือ Meta Learning เป็นหนึ่งในขั้นตอนสู่ความสำเร็จ 
โดย Scott แนะนำการเรียนรู้แบบ Meta Learning ไว้ว่า ก่อนที่เราจะลงมือเรียนรู้ทักษะหรือความรู้ใหม่ๆ ควรต้องศึกษาภาพรวมของสิ่งที่จะเรียนรู้ ทำความเข้าใจแนวทางที่ดีที่สุดในการเรียนรู้สิ่งนั้น แล้วหาวิธีเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด จากนั้นจึงลงมือเรียนรู้ ซึ่งภายใต้กรอบการเรียนรู้แบบนี้ สิ่งสำคัญอันดับแรกคือ การสร้างแผนที่ไปสู่เป้าหมาย หรือ แผนที่วิธีเรียน (Meta Learning Map) ซึ่งแบ่งสาระของสิ่งที่จะเรียนออกเป็น 3 อย่าง
- หลักการ หรือสิ่งที่ต้องเข้าใจ
- ข้อเท็จจริง หรือสิ่งที่ต้องจำ
- วิธีการ หรือสิ่งที่ต้องฝึกฝน
แล้วค่อยพิจารณาว่าในสิ่งที่จะเรียนนั้น มีสิ่งที่ไม่จำเป็นหรือไม่ ถ้ามีให้ตัดออก เลือกไว้เฉพาะสิ่งที่จำเป็น และถ้ามีสิ่งไหนที่ต้องออกแรงเป็นพิเศษ ก็ให้หาตัวช่วย รวมถึงควรทำการเทียบ หรือ Benchmark กับคนที่เคยเรียนรู้ในสิ่งนั้นมาแล้วว่า Scott ทำอย่างไรและทำได้ดีแค่ไหน เพื่อนำมาปรับใช้ให้เหมาะสมกับการเรียนของแต่ละคน โดยควรใช้เวลาในการศึกษาข้อมูลดังกล่าว 10% ของเวลาทั้งหมดในโครงการเรียนรู้ ก็จะทำให้ผู้เรียนประสบความสำเร็จในการเรียนนั้นๆ ได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ
จึงเห็นได้ว่า การเรียนรู้แบบ Meta Learning เป็นเทคนิคหรือกลยุทธ์ของการเรียนรู้ที่จะนำไปสู่ความสำเร็จหรือบรรลุเป้าหมายการเรียนได้อย่างดียิ่ง และเหมาะกับโลกของการศึกษายุคใหม่อย่างมาก โดยเฉพาะเมื่อนำเอาเทคโนโลยีเอไอที่มีความก้าวหน้ามาเป็นเครื่องมือเสริมส่ง ก็จะยิ่งทำให้ผลลัพธ์ของการเรียนรู้ล้ำเลิศ และมีประสิทธิภาพมากขึ้นกว่าเดิม
เอไอกับ META LEARNING ในบริบทของการศึกษา
ความก้าวหน้าในโลกของการศึกษายุคใหม่ ปฏิเสธไม่ได้ว่าส่วนสำคัญประการหนึ่งมาจากการพัฒนาอย่างก้าวกระโดดของเทคโนโลยีเอไอ ซึ่งสามารถนำมาใช้เป็นตัวช่วยให้ผู้เรียนค้นหาวิธีเรียนรู้และบรรลุการเรียนรู้ต่างๆ อย่างสะดวก รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นได้ ดังนี้
- เอไอช่วยวิเคราะห์พฤติกรรมการเรียนรู้และกลยุทธ์ในการเรียนรู้ให้เร็วขึ้นของแต่ละคน
แล้วปรับวิธีการและเนื้อหาให้เหมาะสมเป็นรายบุคคลได้ เช่น ระบบเอไออย่าง Coursera, Khan Academy ใช้เอไอในการปรับเนื้อหาการเรียนรู้ให้เหมาะสมตามระดับความสามารถของผู้เรียน ทำให้การเรียนรู้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เพราะผู้เรียนได้รับเนื้อหาที่เหมาะกับตนเอง - เอไอทำหน้าที่เป็นติวเตอร์ส่วนตัวได้
โดยผู้เรียนสามารถใช้เอไอมาช่วยให้คำแนะนำต่างๆ ในการเรียนรู้แบบเรียลไทม์ ทำให้การเรียนรู้รวดเร็วและต่อเนื่องยิ่งขึ้น เช่น ระบบเอไออย่าง Squirrel AI หรือ Tutor.ai - เอไอช่วยจัดตารางการเรียนและทบทวนบทเรียน
เพื่อให้จดจำข้อมูลได้รวดเร็วและตรงจุดขึ้น จึงลดภาระในการจดจำและทำให้ผู้เรียนเข้าใจเนื้อหาของการเรียนได้ดีขึ้น เช่น ระบบเอไออย่าง Nation AI, ChatGPT หรือ Sana AI - เอไอช่วยปรับปรุงวิธีการเรียนรู้
โดยสามารถแนะนำวิธีฝึกคิด ฝึกจำ ฝึกแก้โจทย์ที่ดีขึ้น หรือทางเลือกในการเรียนรู้ที่ดีกว่า ทำให้การเรียนรู้พัฒนาได้อย่างรวดเร็ว เช่น ระบบเอไออย่าง ChatGPT, Gemini AI, Duolingo AI - เอไอช่วยให้การเรียนรู้น่าสนใจ
โดยการใช้ Gamification และเทคโนโลยี VR/AR ผสานเอไอ ทำให้ผู้เรียนสนุกสนาน ตื่นตาตื่นใจ และดื่มด่ำกับการเรียนรู้เพิ่มขึ้น - เอไอช่วยตรวจสอบ ประเมิน พร้อมฟีดแบกการเรียนแบบอัตโนมัติได้
ทำให้ผู้เรียนสามารถปรับปรุงวิธีการเรียนรู้ของตนเองได้อย่างแม่นยำ เช่น ระบบเอไออย่าง Gradescope, Grammarly หรือ Eedi
ดังนั้น ในโลกของการศึกษา การเรียนรู้แบบ Meta Learning จึงนับเป็นเคล็ดลับของการเรียนรู้ที่จะนำไปสู่ความสำเร็จหรือบรรลุเป้าหมายได้อย่างดียิ่ง ยิ่งโลกของการศึกษายุคใหม่มีความก้าวหน้าและเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว วิธีการเรียนรู้แบบนี้ก็ยิ่งมีความสำคัญ เพราะนอกจากจะช่วยประหยัดเวลา ตอบโจทย์การเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพแล้ว ยังส่งเสริมแรงบันดาลใจในการเรียนให้กับผู้เรียนด้วย เพราะนี่คือการเรียนรู้ที่เหมาะสม ตรงต่อความสนใจของผู้เรียนมากที่สุดนั่นเอง
#MetaLearning #เมตาเลิร์นนิง #การเรียนรู้วิธีเรียนรู้ #เอไอกับเมตาเลิร์นนิง #เมตาเลิร์นนิงกับการศึกษายุคใหม่ #knowledgeportal #okmd #กระตุกต่อมคิด
ข้อมูลอ้างอิง :
- https://medium.com/@daneallist/the-9-rules-of-ultralearning-to-master-anything-quickly-4fb66807b787
- https://metalearners.wordpress.com/info/
- www.scotthyoung.com/blog/ultralearning/
