AI Surya – ผู้ช่วยพยากรณ์พายุสุริยะ

ในยุคที่กิจกรรมของดวงอาทิตย์มีผลโดยตรงต่อโลกและเทคโนโลยีการสื่อสาร เช่น ดาวเทียม ระบบไฟฟ้า และการบิน NASA และ IBM ได้ร่วมมือกันพัฒนา โมเดลปัญญาประดิษฐ์ชื่อ “Surya” เพื่อพยากรณ์พายุสุริยะล่วงหน้าได้อย่างแม่นยำยิ่งขึ้น

พื้นฐานการทำงาน

• Surya ได้รับการฝึกจากข้อมูลภาพถ่ายและการสังเกตการณ์ของ Solar Dynamics Observatory (SDO) ที่เก็บข้อมูลต่อเนื่องมานานกว่า 9 ปี

• โมเดลสามารถวิเคราะห์กิจกรรมบนพื้นผิวดวงอาทิตย์ และตรวจจับความผิดปกติที่อาจนำไปสู่ พายุสุริยะ (solar storm) หรือ การพุ่งมวลโคโรนา (Coronal Mass Ejection: CME)

• ผลลัพธ์คือ Surya สามารถทำนายพายุสุริยะ ล่วงหน้าได้ถึง 2 ชั่วโมง และมีความแม่นยำสูงขึ้น กว่า 16% เมื่อเทียบกับโมเดลก่อนหน้า

ความสำคัญของโครงการ

1. ปกป้องโครงสร้างพื้นฐาน – หากพายุสุริยะรุนแรงชนโลก อาจทำให้ระบบไฟฟ้า ดาวเทียม และการสื่อสารล่มได้ การพยากรณ์ล่วงหน้าจึงช่วยลดความเสียหาย

2. สนับสนุนความร่วมมือระดับโลก – NASA และ IBM ได้เปิดเผย ซอร์สโค้ดของ Surya เพื่อให้สถาบันวิจัยและนักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกสามารถนำไปใช้หรือพัฒนาต่อได้

3. การบูรณาการ AI กับวิทยาศาสตร์อวกาศ – Surya เป็นตัวอย่างที่ดีของการใช้ AI เพื่อเสริมศักยภาพการสังเกตการณ์ด้านอวกาศและภัยธรรมชาติ

ทิศทางในอนาคต
การใช้ AI ในการติดตามสภาพอากาศอวกาศ (space weather) จะมีบทบาทสำคัญมากขึ้น โดยเฉพาะในช่วงที่โลกเข้าสู่รอบสูงสุดของกิจกรรมสุริยะ (Solar Maximum) ซึ่งคาดว่าจะเกิดในช่วงปี 2025–2026 การมีระบบอย่าง Surya จึงเป็นเหมือน “เรดาร์อวกาศ” ที่ช่วยให้มนุษย์เตรียมพร้อมรับมือกับผลกระทบจากดวงอาทิตย์

#OKMDCREATOR #OKMD #KnowledgePortal #กระตุกต่อมคิด #KnowledgeSharing #Trend&Technology

แหล่งที่มาของข้อมูล

IBM and NASA. (2025, August 20). IBM and NASA release groundbreaking open-source AI model on Hugging Face to predict solar weather and help protect critical technology. IBM Newsroom. Retrieved August 21, 2025, from https://newsroom.ibm.com/2025-08-20-ibm-and-nasa-release-groundbreaking-open-source-ai-model-on-hugging-face-to-predict-solar-weather-and-help-protect-critical-technology IBM Newsroom

NASA. (2025, August 18). Inside Surya: The team and technology behind NASA’s solar AI model. NASA Science Data Portal. Retrieved August 21, 2025, from https://science.data.nasa.gov/features-events/inside-surya-solar-ai-model NASA Science Data

Roy, S., Schmude, J., Lal, R., Gaur, V., Freitag, M., Kuehnert, J., … & Ramachandran, R. (2025, August 18). Surya: Foundation model for heliophysics [Preprint]. arXiv. https://arxiv.org/abs/2508.14112 arXiv

Roy, S., Hegde, D. V., Schmude, J., Lin, A., Gaur, V., Lal, R., … & Ramachandran, R. (2025, August 18). SuryaBench: Benchmark dataset for advancing machine learning in heliophysics and space weather prediction [Preprint]. arXiv. https://arxiv.org/abs/2508.14107 arXiv

NASA. (2025, August 12). NASA and IBM release Surya: An AI model for solar storm prediction. NASA. Retrieved August 21, 2025, from https://science.nasa.gov/science-research/heliophysics/nasa-and-ibm-release-surya

IBM Research. (2025, August). Surya: AI space weather model open-sourced with NASA. IBM. Retrieved August 21, 2025, from https://research.ibm.com/blog/ai-space-weather-nasa-surya