เดอะไลน์ ความเป็นไปได้ ความทะเยอทะยานและคำถามที่ยังไม่มีคำตอบ

            หากให้นึกถึงบรรยากาศของเมืองใหม่ในอนาคต ว่าจะมีรูปร่างหน้าตาอย่างไร เดอะไลน์ (The Line) น่าจะเป็นหนึ่งในเมืองที่ทุกคนพูดถึงเพราะหากสร้างได้จริง นี่จะเป็นเมืองที่ไม่มีเค้าเดิมของเมืองอย่างที่เราเคยรู้จักและน่าจะเป็นโครงการที่ท้าทายความสามารถของมนุษย์ชาติในการเอาชนะข้อจำกัดต่างๆ มากที่สุด ณ เวลานี้

            เดอะไลน์ เป็นโครงการเมืองใหม่โดยเจ้าชายโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน อัล-ซาอูด (Mohammed bin Salman Al-Saud) มกุฎราชกุมาร รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมแห่งซาอุดีอาระเบีย ซึ่งมีความตั้งใจจะพัฒนาเมืองใหม่ เดอะไลน์เป็นหนึ่งในโครงการนีออม (Neom) เมืองใหม่โลกอนาคคตที่เกิดขึ้นจากนโยบาย Vision 2030 โดยเจ้าชายโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน อัล-ซาอูด (Mohammed bin Salman Al-Saud) มกุฎราชกุมาร รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมแห่งซาอุดีอาระเบีย ที่ต้องการนำประเทศซาอุดีอาระเบียก้าวไปสู่ยุคใหม่ที่ยั่งยืน

            โดยเดอะไลน์จะถูกสร้างขึ้นบนทะเลทรายทิศตะวันตกเฉียงเหนือของซาอุดีอาระเบียใกล้กับทะเลแดง ลักษณะภายนอกจะถูกติดตั้งด้วยกระจกซึ่งอาจเป็นโครงสร้างที่แปลกตาสะท้อนแสงอยู่ตลอดแนวความยาวของเมือง ซึ่งตั้งอยู่กลางทะเลทราย ตัวอาคารเดอะไลน์ ถูกแบ่งสัดส่วนพื้นที่สำหรับการอยู่อาศัย การศึกษา มหาวิทยาลัย โรงพยาบาล สนามกีฬา โรงแรมที่พัก พื้นที่สำนักงาน พื้นที่สวนสาธารณะและพื้นที่ของระบบพลังงานไฟฟ้าจากแหล่งพลังงานหมุนเวียน 100% เพื่อให้สอดคล้องกับแผนการของประเทศซาอุดีอาระเบียที่ต้องการลดการพึ่งพาพลังงานน้ำมันลงในอนาคต แม้จะยังไม่มีรายละเอียดของแหล่งพลังงานหมุนเวียนแต่เชื่อว่าเป็นแหล่งพลังงานจากดวงอาทิตย์ 

            ระบบการขนส่งภายในตัวอาคารเดอะไลน์ ถูกเชื่อมต่อกันเป็นหนึ่งเดียว โดยผู้อยู่อาศัยไม่จำเป็นต้องออกจากอาคาร ไม่จำเป็นต้องมีรถยนต์ส่วนตัวภายใต้แนวคิดการเดินทางแบบไร้รอยต่อสามมิติ ขึ้นบน ลงล่าง ซ้ายและขวา (Zero Gravity Urbanism) ระบบขนส่งใช้ระบบขนส่งแบบรางพลังงานไฟฟ้าเพื่อการขนส่งผู้โดยสาร โดยการเข้าถึงสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ จะใช้เวลาในการเดินเพียง  5 นาทีและมีรถไฟความเร็วสูงอำนวยความสะดวกในการเดินทาง จากต้นทางไปยังปลายทางโดยเฉลี่ยจะใช้เวลาเพียง 20 นาทีเท่านั้น โดยตั้งเป้าหมายไว้ว่าเมืองนี้จะไม่มีถนน รถยนต์หรือการปล่อยมลพิษ ใช้พลังงานหมุนเวียน 100% การออกแบบเมืองเป็นเส้นตรงจะทำให้ลดการสูญเสียพลังงานโดยไม่จำเป็น เมืองจะทอดยาว 170 กิโลเมตร ใช้พื้นที่ 34 ตารางกิโลเมตร มีความกว้างเพียง 200 เมตรและสูงจากระดับน้ำทะเล 500 เมตรรองรับผู้คนได้ 9 ล้านคนและมีสภาพภูมิอากาศในอุดมคติตลอดทั้งปี การออกแบบเช่นนี้เชื่อว่าเป็นการตัด “สิ่งที่ไม่จำเป็นออกไป” ให้มากที่สุดเพื่อลดการใช้พลังงาน โดยเฉพาะโครงสร้างพื้นฐานที่มีการใช้คาร์บอนสูง เช่น รถยนต์และถนน แต่นำพลังงานหมุนเวียนเข้ามาเป็นหลังงานหลักของเมืองทั้งหมด รวมไปถึงการควบคุมและการดำเนินงานของอุตสาหกรรมต่างๆ เพื่อให้เกิดผลกระทบกับสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด

            อย่างไรก็ตามยังไม่มีการเปิดเผยกำหนดการเริ่มต้นก่อสร้างและกำหนดการเสร็จสมบูรณ์ โครงการดังกล่าวคาดว่าใช้งบประมาณในการก่อสร้างอีกกว่า 5 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หรือ 18.4 ล้านล้านบาท ปัจจุบันได้มีการศึกษาข้อมูลเบื้องต้นด้านสถานที่และผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมบางส่วนไปแล้วตั้งแต่ปี 2021 ตามรายงานของสื่อต่างประเทศและนัธมี อัล-นัสรฺ (Nadhmi Al-Nasr) ประธานเจ้าหน้าที่บริหารโครงการนีออม (Neom) คาดว่าส่วนประกอบต่าง ๆ ของทั้งโครงการอาจต้องใช้เวลาในการก่อสร้างนานถึง 20-30 ปี จึงจะแล้วเสร็จ

             กระนั้นก็มีข้อสงสัยมากมายต่อโครงการนี้ว่าจะเป็นไปได้หรือไม่ในทางเทคโนโลยี เพราะดูเหมือนเกินความเป็นจริง และไม่แน่ใจว่าสิ่งที่ทำนี้จะเป็นเมืองต้นแบบที่เราอยู่ร่วมกับธรรมชาติได้จริงหรือเป็นการแยกตัวเองออกจากธรรมชาติ  และอาจกลายเป็นเมืองดิสโทเปีย(dystopian)หรือไม่(เมืองขั้วตรงข้ามของยูโทเปีย หมายถึงสังคมที่ไม่พึงประสงค์หรือน่ากลัวและปกครองด้วยระบบรวบอำนาจแบบเบ็ดเสร็จ) โดยเฉพาะซาอุดิอาระเบียยังคงมีปัญหาเรื่องสิทธิมนุษยชน ความเท่าเทียมกันในเรื่องเพศและการบังคับใช้กฏหมายที่เอื้อต่อชนชั้นปกครอง การสร้างโครงการเดอะไลน์ จึงถูกมองว่าเป็นเพียงการสร้างภาพลักษณ์ใหม่ให้กับชนชั้นปกครองและประเทศเท่านั้น แต่กระนั้นต้องยอมรับว่า แนวคิดหลายอย่างทำให้เรานึกถึงต้นแบบการตั้งอาณานิคมนอกโลกราวกับหลุดมาจากนิยายวิทยาศาสตร์ของไอแซค อาซิมอฟ

            โครงการนี้จะสำเร็จหรือไม่ มันจะเป็นไปในทิศทางใด เวลาเท่านั้นที่จะเป็นเครื่องพิสูจน์ 

ที่มาข้อมูล

https://www.neom.com/en-us/regions/theline

https://edition.cnn.com/style/article/saudi-arabia-the-line-city-scli-intl/index.html