เหรียญสองด้านของเอไอ: ประโยชน์ที่มาพร้อมกับโทษ
นับแต่เอไอ (AI-Artificial Intelligence) หรือปัญญาประดิษฐ์ถือกำเนิดขึ้นในช่วงปี ค.ศ.1950-1960 และพัฒนาต่อเนื่องเรื่อยมา มนุษย์ก็ได้มีการนำเอาเอไอมาใช้ประโยชน์อย่างหลากหลาย ด้วยความฉลาดที่สามารถคิด วิเคราะห์ และแยกแยะวิธีการจัดการเรื่องต่างๆ ได้ทัดเทียมมนุษย์ และบางเรื่องอาจเหนือกว่าด้วยซ้ำไป
อย่างไรก็ตาม เมื่อมีประโยชน์ก็มักมีโทษหรือข้อเสียตามมา เหมือนกับเหรียญ 2 ด้าน ที่มีทั้งด้านบวกและลบ โดยจะเริ่มกันที่ประโยชน์ของเอไอก่อน แล้วไล่เรียงไปยังโทษหรือข้อเสีย ดังนี้
ประโยชน์ของเอไอในชีวิตประจำวัน เช่น
- ช่วยในการสแกนใบหน้าเพื่อยืนยันตัวตน สำหรับทำธุรกรรมต่างๆ เพื่อป้องกันคนอื่นมาสวมรอย ทำให้การเข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคลมีความปลอดภัย
- ช่วยในการสแกนบาร์โค้ด เพื่อจ่ายเงินหรือชำระค่าสินค้าได้อย่างรวดเร็ว มีประสิทธิภาพ
- ช่วยในการคัดกรองข่าวสารในช่องทางโซเชียลมีเดียที่ตรงตามความต้องการหรือสนใจของแต่ละบุคคล
- ช่วยตอบคำถามและค้นหาข้อมูลต่างๆ ตามคำสั่งโดยอัตโนมัติ ทำให้สะดวกและประหยัดเวลา
- ช่วยแปลภาษาเพื่อให้การสื่อสารง่ายขึ้น
- ช่วยอำนวยความสะดวกด้วยระบบนำทางอัจฉริยะ ที่สามารถประเมินทั้งสภาพอากาศและการจราจรแบบเรียลไทม์ได้ จึงวางแผนและตัดสินใจในการเดินทางได้ดีขึ้น
- ช่วยให้ชีวิตภายในบ้านผ่อนคลาย ด้วยระบบสมาร์ตโฮมที่ตรวจจับการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิภายในบ้านและปรับให้เหมาะสมได้
ประโยชน์ของเอไอในการทำงานหรือประกอบธุรกิจ เช่น
- ช่วยส่งเสริมการทำงานให้รวดเร็วขึ้น โดยเอไอสามารถรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลที่ลดขั้นตอนการทำงานให้สั้นลง หรือจัดการกับปัญหาการทำงานซ้ำๆ ได้ ทำให้ประหยัดเวลาและลดต้นทุนค่าใช้จ่ายขององค์กรลง
- ช่วยส่งเสริมการตลาด โดยสามารถสร้างเนื้อหาหรือคอนเทนต์การตลาดที่ตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้าได้จากการประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยระบบ Generative AI
- ช่วยตอบคำถามต่างๆ ได้โดยอัตโนมัติตลอด 24 ชั่วโมง เช่น ตอบคำถามของลูกค้าได้ในทันที และตอบได้หลายคนพร้อมกัน แม้ในช่วงนอกเวลาทำงาน ด้วยระบบ Chatbot ทำให้การให้บริการพัฒนาขึ้น และสร้างความพึงพอใจให้กับลูกค้าเพิ่มขึ้นด้วย ซึ่งจะนำไปสู่การสร้างยอดขายที่สูงขึ้นได้
- ช่วยยกระดับความสามารถในการทำงานหลากหลายด้าน เช่น ด้านการแพทย์ เอไอช่วยให้วินิจฉัยโรคได้แม่นยำขึ้น หรือช่วยผ่าตัดอวัยวะภายในได้ ทั้งแบบรับคำสั่งที่ป้อนจากแพทย์และแบบเรียนรู้ด้วยตนเอง, ด้านการศึกษา เอไอช่วยออกแบบการสอน วัดผลการเรียนรู้ หรือเป็นตัวช่วยนักเรียนสืบค้นข้อมูลได้ หรือด้านกฎหมาย ช่วยร่างสัญญาทางกฎหมาย หรือตรวจจับการฉ้อโกงในเอกสารทางกฎหมายได้
- ช่วยพยากรณ์การทำงานด้วยระบบ Algorithm โดยการวิเคราะห์ข้อมูล ระบุ และคาดคะเนพฤติกรรมของพนักงานหรือผลลัพธ์ของลูกค้าได้ ทำให้สามารถวางแผนการทำงานหรือตัดสินใจเรื่องต่างๆ ได้ง่ายขึ้น
- ช่วยในการเรียนรู้คู่แข่ง เนื่องจากเอไอมีระบบที่ติดตามความเคลื่อนไหวต่างๆ ของคู่แข่งขันได้ เช่น แคมเปญการตลาด การปรับราคาสินค้า หรือกิจกรรมประชาสัมพันธ์ในหลากหลายช่องทางบนออนไลน์ จึงนำข้อมูลเหล่านั้นมาวิเคราะห์หาจุดอ่อน-จุดแข็ง เพื่อใช้ปรับปรุงและพัฒนากลยุทธ์ในการแข่งขันกับคู่แข่งให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นได้
- ช่วยสร้างความปลอดภัยทางไซเบอร์ โดยระบบ AI Cybersecurity สามารถปกป้องข้อมูลการทำงานจากการโจมตีของแฮกเกอร์ และตรวจจับกิจกรรมที่ผิดปกติได้ ทำให้องค์กรปฏิบัติการรับมือได้ทันท่วงที
โทษหรือข้อเสียของเอไอ มีอยู่ไม่น้อย เช่น
- เกิดการสูญเสียงาน ด้วยความอัจฉริยะของเอไอ ส่งผลให้หลายงานที่เคยทำโดยมนุษย์ กลายเป็นงานที่สามารถทำได้โดยอัตโนมัติ ซึ่งจะนำไปสู่การเสี่ยงต่อการว่างงานหรือสูญเสียงานในบางอาชีพได้
- ขาดความโปร่งใส หากข้อมูลที่ใช้ในการฝึกฝนเอไอมีอคติ ก็จะทำให้ผลลัพธ์ที่ได้มีอคติหรือเกิดความไม่เท่าเทียมได้เช่นกัน เช่น การคัดเลือกผู้สมัครงาน การให้สินเชื่อ หรือการตัดสินคดีความ
- ขาดความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัย กรณีที่มีการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลส่วนตัวในปริมาณที่มากเกินไป อาจทำให้เกิดการละเมิดความเป็นส่วนตัว และถ้าระบบป้องกันข้อมูลไม่ดีพอ ก็อาจทำให้ถูกโจมตีทางไซเบอร์ การปลอมแปลงข้อมูล หรือการนำไปใช้ในการก่ออาชญากรรมได้
- ขาดทักษะของความเป็นมนุษย์ เนื่องจากเอไอทำงานด้วยระบบคอมพิวเตอร์หรือเครื่องจักรกล จึงไม่สามารถเข้าใจ แสดงความรู้สึก หรือตอบสนองต่อความรู้สึกของผู้อื่นได้แบบมนุษย์
- ขาดความคิดเชิงสร้างสรรค์ เพราะเอไอไม่สามารถประมวลผลออกมาเป็นความคิดสร้างสรรค์ใหม่ๆ หรือเชื่อมโยงข้อมูลในวิธีที่ไม่คาดคิดได้
- ยากแก่การควบคุม แม้เอไอจะสามารถลดความผิดพลาดในการทำงานได้ แต่บางครั้งก็อาจเสี่ยงสร้างความเสียหายได้ หากเกิดความผิดพลาดที่ยากจะคาดเดาในการใช้งาน
- ค่าใช้จ่ายหรือต้นทุนในการวิจัย พัฒนา ซ่อมแซม และบำรุงรักษาระบบสูงมาก
จากประโยชน์และโทษดังกล่าว ทุกครั้งที่มีการนำเอไอมาใช้ จึงต้องระมัดระวังอยู่เสมอ เพื่อให้ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นเป็นประโยชน์มากกว่าโทษหรือข้อเสียนั่นเอง
#AITechnology #AdvantagesofAI #DisadvantagesofAI #เทคโนโลยีเอไอ #ประโยชน์และโทษของเอไอ #ข้อดีและข้อเสียของเอไอ #okmd #knowledgeportal #กระตุกต่อมคิด
อ้างอิง : https://maahalai.com/2023/01/pros-and-cons-of-ai/, www.depa.or.th/th/article-view/ai-artificial-or-reality, www.dia.co.th/articles/ai-in-daily-life/, www.simplilearn.com/advantages-and-disadvantages-of-artificial-intelligence-article,
