เคยสงสัยกันหรือไม่ว่า ทำไมทุกปีใหม่ ชาวโลกจึงมักตั้งปณิธาน หรือ New Year’s Resolutions เช่น ปีใหม่นี้ ฉันจะเป็นคนดีมากขึ้น ฉันจะตั้งใจทำงานยิ่งกว่าเดิม ฉันจะเริ่มออกกำลังกายทุกวัน ฉันจะเก็บเงินให้ได้ตามเป้าหมาย หรือฉันจะเล่นโซเชียลมีเดียน้อยลง ฯลฯ  ...คำตอบนั้นย้อนไปไกลตั้งแต่สมัยบาบิโลนเลยทีเดียว ดังนั้น ในโอกาสก้าวสู่ปี พ.ศ.2568 จึงอยากชวนทุกคนสำรวจว่า ปณิธานปีใหม่มีความเป็นมาอย่างไร ทำไมเราจึงนิยมตั้งปณิธานกันในทุกๆ ปีใหม่

ความเป็นมาของการตั้งปณิธานปีใหม่

การตั้งปณิธานปีใหม่ในช่วงปีใหม่ เป็นประเพณีที่มีรากฐานมายาวนานนับพันปี โดยเชื่อว่ามีต้นกำเนิดจากอารยธรรมโบราณ เช่น ชาวบาลิโลเนียในเมโสโปเตเมียเมื่อ 4,000 กว่าปีก่อน พวกเขาจะฉลองปีใหม่กันในเทศกาลอคิตู (Akitu) ช่วงต้นฤดูใบไม้ผลิ ซึ่งพิธีกรรมที่สำคัญก็คือ การให้คำมั่นสัญญาต่อเทพเจ้าเพื่อคืนสิ่งของที่ยืมมาหรือชำระหนี้ หรือชาวโรมันโบราณก็มีธรรมเนียมคล้ายกัน โดยเฉพาะในสมัยของจักรพรรดิจูเลียส ซีซาร์ ที่กำหนดให้วันที่ 1 มกราคม เป็นวันเริ่มต้นปีปฏิทินสมัยใหม่ ซึ่งชื่อเดือน January มาจากเทพเจนัสที่มี 2 ใบหน้า ใบหน้าหนึ่งแลหลังกลับไปยังปีที่ผ่านมา กับอีกใบหน้าหนึ่งมองตรงไปยังปีที่กำลังมาถึง ชาวโรมันจึงเชื่อว่าวันนี้เป็นวันที่ดีสำหรับการสะท้อนตัวเองและตั้งเป้าหมายใหม่ 

เมื่อเข้าสู่ยุคคริสต์ศตวรรษ การตั้งปณิธานปีใหม่ได้เปลี่ยนให้มีความหมายทางศาสนา เช่น การให้คำมั่นที่จะเป็นคนดีในสายตาของพระเจ้า แต่เมื่อเวลาผ่านไป ประเพณีนี้ได้ขยายความหมายและกลายเป็นสัญลักษณ์ของการเริ่มต้นใหม่ สำหรับผู้คนในทุกวัฒนธรรมและศาสนา และไม่จำเป็นจะต้องตั้งปณิธานเฉพาะในโอกาสปีใหม่ก็ได้

ความสำคัญของการตั้งปณิธานปีใหม่

การตั้งปณิธานปีใหม่ เป็นโอกาสที่ดีสำหรับการสะท้อนตนเอง และการวางเป้าหมายเพื่อการพัฒนาตนเองในปีใหม่ เปรียบเสมือนการรีเซ็ตชีวิตและเพิ่มแรงจูงใจให้เราใช้ชีวิตอย่างมีความหมายมากขึ้น รวมถึงช่วยสร้างโครงสร้างที่ชัดเจนสำหรับชีวิต เช่น การกำหนดเป้าหมายด้านการงาน สุขภาพ หรือความสัมพันธ์

นอกจากนั้นในเชิงจิตวิทยา การตั้งปณิธานยังช่วยให้เราสร้างพฤติกรรมใหม่ โดยอาศัยแนวคิดของพฤติกรรมอัตโนมัติ (Habit Formation) ซึ่งเมื่อเราทำสิ่งใดซ้ำๆ จนกลายเป็นนิสัย ก็จะช่วยเสริมสร้างความมั่นใจและเพิ่มโอกาสความสำเร็จในระยะยาวด้วย 

ทำไมเราจึงควรตั้งปณิธานปีใหม่

• เริ่มต้นใหม่ในช่วงเวลาที่เหมาะสม
  เนื่องจากปีใหม่ถือเป็นจุดเริ่มต้นที่ชัดเจนและทรงพลัง ทั้งในด้านสัญลักษณ์และอารมณ์ ด้วยช่วงเวลานี้ผู้คนมักอยู่ในภาวะเปิดรับสิ่งใหม่ และมีพลังใจที่พร้อมจะเปลี่ยนแปลง
• การสะท้อนตนเอง
  ทุกช่วงสิ้นปีเป็นโอกาสที่ดีในการมองย้อนกลับไปในสิ่งที่เราทำสำเร็จ และสิ่งที่เรายังอยากปรับปรุง ฉะนั้น การตั้งปณิธานปีใหม่จะช่วยให้เราจัดลำดับความสำคัญในชีวิตได้ชัดเจน
• เสริมสร้างแรงจูงใจ
  การตั้งปณิธานปีใหม่ เปรียบเสมือนการเติมเชื้อไฟให้กับความฝันหรือเป้าหมายที่เคยเลือนหายไปในชีวิตประจำวัน ให้กลับมาสว่างไสวอีกครั้ง
• พัฒนาทักษะการวางแผน การตั้งปณิธานหรือเป้าหมายปีใหม่ เป็นโอกาสดีในการเรียนรู้ทักษะการวางแผน เช่น การกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน เป็นรูปร่าง วัดผลได้ และมีระยะเวลาที่เหมาะสม (Smart Goals)

เคล็ดลับการตั้งปณิธานปีใหม่ให้สำเร็จ

บ่อยครั้ง เรามักพบว่าทำตามปณิธานปีใหม่ไม่สำเร็จ ซึ่งอาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น มีการกำหนดเป้าหมายไม่ชัดเจน ขาดรายละเอียด หรือตั้งเป้าหมายใหญ่เกินไป และปราศจากความมุ่งมั่น โดยหลายคนมักเริ่มต้นด้วยความมุ่งมั่นในช่วงต้นปี แต่พอเวลาผ่านไป ความสนใจก็ลดลงหรือรู้สึกเหนื่อยล้า เลยล้มเลิกปณิธานไปในที่สุด 

อย่างไรก็ตาม เคล็ดลับนี้จะช่วยให้สามารถบรรลุปณิธานปีใหม่ได้ง่ายขึ้น

• เริ่มต้นเล็กๆ แต่มั่นคง อย่าตั้งเป้าหมายใหญ่เกินไปจนรู้สึกท้อแท้ ควรเริ่มจากสิ่งเล็กๆ และเพิ่มความท้าทายไปเรื่อยๆ
• กำหนดเป้าหมายให้ชัดเจน เช่น แทนที่จะตั้งเป้าหมายว่า อยากลดน้ำหนัก ให้เจาะจงว่า ลดน้ำหนัก 5 กิโลกรัม ภายใน 3 เดือน หรือ จะอ่านหนังสือให้มากขึ้น ให้ระบุว่า จะอ่านหนังสือให้ได้ 2 เล่มในทุกๆ เดือน
• วางแผนอย่างละเอียด โดยการเขียนแผนปฏิบัติลงในสมุดและสรุปการลงมือทำในแต่ละวัน เพื่อช่วยให้มองเห็นภาพรวม และติดตามความก้าวหน้าได้ง่าย
• แบ่งปันกับผู้อื่น การบอกเป้าหมายกับเพื่อนหรือครอบครัว ช่วยเสริมแรงสนับสนุนและเพิ่มความรับผิดชอบให้ตัวเอง
• อย่าท้อและพยายามต่อไป หากพลาดเป้าหมาย อย่าท้อแท้ ให้เรียนรู้จากข้อผิดพลาด แล้วเริ่มต้นใหม่อีกครั้ง พร้อมกับพยายามต่อไปอย่างเชื่อมั่น 

ตัวอย่างปณิธานปีใหม่ยอดนิยม

• การดูแลสุขภาพ เช่น ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ หรือกินอาหารที่ดีต่อสุขภาพ
• การพัฒนาตนเอง เช่น เรียนรู้ทักษะใหม่ๆ หรืออ่านหนังสือให้มากขึ้น
• การสร้างความสัมพันธ์ที่ดี เช่น ใช้เวลากับครอบครัวมากขึ้น หรือช่วยเหลือผู้อื่นมากขึ้น 
• การงาน-อาชีพ เช่น เปลี่ยนสู่งานที่ก้าวหน้าขึ้น, ตั้งใจทำงานมากขึ้น
• การเงิน เช่น ออมเงินเพิ่มขึ้น หรือจัดการกับหนี้สินให้ดีขึ้น
• การศึกษา เช่น เรียนต่อปริญญาโท หรือเรียนต่อต่างประเทศ
• การท่องเที่ยว เช่น ไปเที่ยวต่างประเทศหรือต่างจังหวัด เพื่อพักผ่อนและเปิดโลกมากขึ้น 

จึงเห็นได้ว่า การตั้งปณิธานปีใหม่ เป็นได้มากกว่าการให้คำมั่นสัญญา เพราะเป็นทั้งโอกาสที่ดีสำหรับการลงมือทำสิ่งใหม่ๆ และเป็นจุดเริ่มต้นแห่งการเปลี่ยนแปลงที่มีความหมาย โดยการตั้งปณิธานอย่างมีสติและใช้วิธีการที่เหมาะสม จะช่วยให้เราสามารถพัฒนาและเปลี่ยนแปลงตนเองไปในทางที่ดีขึ้น 

ไม่ว่าปณิธานของแต่ละคนในปีใหม่นี้จะเป็นอะไรก็ตาม ขอให้เป็นแรงผลักดันที่สร้างอนาคตที่ดีกว่าเดิม และอย่าลืมว่า ทุกความสำเร็จเริ่มต้นจากก้าวแรกที่มั่นคงและเต็มไปด้วยความตั้งใจจริง

#ปณิธานปีใหม่ #เป้าหมายปีใหม่ #การเริ่มต้นสิ่งใหม่ #การพัฒนาตนเอง #NewYear’sResolutions #knowledgeportal #okmd #กระตุกต่อมคิด

ข้อมูลอ้างอิง : https://theconversation.com/where-did-the-new-years-resolution-come-from-well-weve-been-making-them-for-4-000-years-196661, www.en.m.wikipedia.org, www.psychologytoday.com/intl/basics/habit-formation, www.voathai.com/a/why-are-we-drawn-to-new-year-resolutions/7413579.htm