‘AI’ ผสาน ‘วัฒนธรรม’ นำไปสู่ ‘สิ่งใหม่’ ก้าวต่อไปของวัฒนธรรมในอาหรับ

        นวัตกรรม ผลงาน กิจกรรม และการเคลื่อนไหวจำนวนมากสนับสนุนว่า AI มีอิทธิพลต่อทุกประเด็นและทุกภูมิภาคของโลก รวมถึงวัฒนธรรมอาหรับที่มีเสน่ห์เฉพาะตัว ทั้งด้านภาษา ศิลปะ วิถีชีวิต และค่านิยมทางสังคม ช่วยเป็นสื่อกลางการส่งต่อวัฒนธรรมให้เข้าถึงคนรุ่นใหม่

        ดังตัวอย่างเหล่านี้ที่แสดงให้เห็นถึงการนำ AI มาใช้ในการรักษาวัฒนธรรม ไปจนถึงการเล่าใหม่ในรูปแบบแตกต่างและสร้างสรรค์เพื่อส่งต่อวัฒนธรรมที่มีมาแต่ดั้งเดิม

งานเขียนอักษรอาหรับดั้งเดิมเป็นอักษร 3D โดยศิลปิน UAE ผสาน AI เข้ากับความละเมียดละไมของมนุษย์

        เริ่มที่เรื่องราวตัวอักษรของ ดิอา อัลลัม จากประเทศสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ศิลปินที่ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ อย่าง AI และ AR (ความจริงเสริม) เพื่อยกระดับศิลปะการเขียนอักษรอาหรับแบบดั้งเดิม โดยเน้นการรักษาความงดงาม ความลื่นไหล และอารมณ์ของตัวอักษรคู่กับการเพิ่มมิติและเลเยอร์ใหม่ๆ สำหรับผลงานชิ้นนี้ AI ได้ช่วยสร้างประสบการณ์ศิลปะที่มีการโต้ตอบมากขึ้นได้ ทำให้งานศิลป์มีชีวิตชีวาในโลกดิจิทัล โดยยังคงให้ความสำคัญกับ ‘ความละเมียดละไมของมนุษย์’ หรือ ‘Human Touch’ โดยก่อนนี้อัลลัมมีประสบการณ์ด้านการวางผังเมือง เป็นผู้มีส่วนร่วมสร้างสรรค์ภาพจิตรกรรมฝาผนังเรืองแสงที่ใหญ่ที่สุดในโลก และมองว่าตัวอักษรอาหรับคือมรดกสำคัญทางวัฒนธรรม จากบทความ UAE-based 3-D Calligraphy Artist Blends AI with Human Touch ค.ศ. 2024 โดย Aletihad News

นิทรรศการศิลปะผสาน AI สุดล้ำที่ Museum of the Future กับการเปิดตัวในงาน Dubai Future Forum ในนครดูไบ

        Museum Of The Future หรือพิพิธภัณฑ์แห่งอนาคตที่เปิดตัวใน ค.ศ. 2022 สร้างขึ้นจากวัฒนธรรมและวิสัยทัศน์ที่น่าจับตามอง ทำให้สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์เป็นหนึ่งในประเทศก้าวล้ำที่สุดในโลกภายในไม่ถึง 50 ปี ที่นี่จึงมักเป็นต้นทางส่งต่อความรู้และแรงบันดาลใจ รวมถึงนิทรรศการในชื่อ Earth Dreams งาน Digital Immersive Art หรืองานศิลปะดิจิทัลที่ให้ผู้ชมมีส่วนร่วมอย่างเต็มที่ จากการผสานข้อมูลภาพ อากาศ และดาวเทียม เข้าร่วมกับ Generative AI และถ่ายทอดโดยใช้โปรเจกเตอร์ขนาดใหญ่ สร้าง Data Paintings หรือศิลปะจากข้อมูลจริงที่ผสมผสานศิลปะ เทคโนโลยี และธรรมชาติเข้าด้วยกัน โดยใน ค.ศ. 2024 นิทรรศการได้เปิดตัวในงาน Dubai Future Forum การประชุมสำคัญระดับโลกที่จัดในดูไบ

AI และวัฒนธรรมในภูมิภาคอาหรับ วิสัยทัศน์ระดับภูมิภาคจากไคโร เวิร์กช็อปโดย UNESCO

        มิถุนายน ค.ศ. 2025 สำนักงานยูเนสโกประจำภูมิภาคอียิปต์และซูดานได้จัดเวิร์กช็อปหัวข้อ ‘AI และวัฒนธรรมในภูมิภาคอาหรับ วิสัยทัศน์ระดับภูมิภาคจากไคโร’ ขึ้น โดยมีวิทยากรจากประเทศอาหรับเข้าร่วม ได้แก่ อียิปต์ ซูดาน ตูนิเซีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และซาอุดีอาระเบีย สำรวจ AI ที่ส่งผลกระทบต่อวัฒนธรรมใน 3 ด้านหลัก ได้แก่ มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องได้และจับต้องไม่ได้ ศิลปะและการศึกษาทางวัฒนธรรม และอุตสาหกรรมทางวัฒนธรรมและอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ นำไปสู่ความรู้ที่น่าสนใจ เช่น บทบาท AI ในการอนุรักษ์และบันทึกข้อมูลมรดกทางวัฒนธรรม ซึ่งมีความยืดหยุ่นต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ วิธีใช้ AI ระบุและวิเคราะห์แหล่งโบราณคดีโรมัน การใช้ AI ยกระดับการสอน สื่อ และการแสดงออกทางศิลปะ การวิเคราะห์บทบาท AI ในการศึกษาด้านวารสารศาสตร์ และนโยบายสนับสนุนการบูรณาการ AI อย่างมีจริยธรรม

มิติด้านศาสนาที่สนับสนุนด้วย AI เทคโนโลยีทางเลือกเพื่อผู้แสวงบุญ จากซาอุดีอาระเบีย

        AI ยังได้ช่วยสนับสนุนในแง่มุมศาสนาในวัฒนธรรมอาหรับ จากการที่กระทรวงกิจการอิสลาม ดะวะฮ์ และแนวทางอิสลามประเทศซาอุดีอาระเบีย ได้นำเสนอแอปพลิเคชันเสมือนจริง 3 มิติ หลายภาษา ใช้สอนการประกอบพิธีกรรมฮัจญ์และอุมเราะห์ สอดคล้องกับจำนวนผู้แสวงบุญที่หลั่งไหลเข้ามาประกอบพิธีฮัจญ์ในราชอาณาจักรซาอุดีอาระเบียในแต่ละปี มีเป้าหมายเพื่อฝึกอบรมผู้ใช้ให้ปฏิบัติพิธีกรรมฮัจญ์และอุมเราะห์ได้อย่างถูกต้องตามพิธีเพื่อลดความผิดพลาด ทั้งยังสอดคล้องกับวิสัยทัศน์ของราชอาณาจักรซาอุดีอาระเบียปี 2030 ที่ต้องการส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในการให้บริการแก่ผู้แสวงบุญ โดยสร้างสภาพแวดล้อมเสมือนจริงที่สะท้อนความเป็นจริงทางภูมิศาสตร์และลำดับเวลาของพิธีการ โดยรองรับภาษาอาหรับ อังกฤษ ฝรั่งเศส และอูรดู

        นับเป็นตัวอย่างในการปรับใช้ AI อย่างสร้างสรรค์เพื่อให้วัฒนธรรมดำรงอยู่และนำไปสู่ ‘สิ่งใหม่’ ที่ดีขึ้นกว่าเดิม จากการลงมือทำและร่วมมือของหลากหลายภาคส่วน ทั้งองค์กรนานาชาติ ภาครัฐ ภาคเอกชน และผู้ที่มีความชำนาญด้านวัฒนธรรม

ข้อมูลอ้างอิง :

- diaallam.com

- en.aletihad.ae

- mediaoffice.ae

- museumnext.com

- museumofthefuture.ae

- spa.gov.sa

- unesco.org