Cross-cultural Competence ความสามารถข้ามวัฒนธรรม

โลกยุคศตวรรษที่ 21 เป็นยุคแห่งการเชื่อมต่อไร้พรมแดน ความหลากหลายทางเชื้อชาติ ภาษา ศาสนา วัฒนธรรม และวิถีชีวิตไม่ใช่สิ่งที่จำกัดอยู่เพียงในประเทศใดประเทศหนึ่งอีกต่อไป การเดินทาง การศึกษา การทำงาน และการดำเนินธุรกิจต่างต้องสัมผัสกับผู้คนจากหลากหลายวัฒนธรรม Cross-cultural Competence หรือความสามารถข้ามวัฒนธรรม จึงกลายเป็นทักษะสำคัญสำหรับทุกคนไม่ว่าจะอยู่ในแวดวงใด ตั้งแต่ผู้บริหาร นักเรียน นักวิชาชีพ ไปจนถึงพลเมืองทั่วไป

ความหมายของ Cross-cultural Competence

    Cross-cultural Competence (บางครั้งเรียกว่า Cultural Competence หรือ Intercultural Competence) หมายถึง ความสามารถที่บุคคลหรือองค์กรมีในการเข้าใจ ยอมรับ และทำงานร่วมกับผู้คนจากวัฒนธรรมที่แตกต่างได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่เกิดความขัดแย้งหรือความเข้าใจผิดอันเกิดจากข้อจำกัดทางวัฒนธรรม ค่านิยม หรือความเชื่อ นักวิจัยอย่าง Cross, Lister และ Campinha-Bacote ต่างให้นิยามว่า สมรรถนะนี้คือการผสมผสานระหว่างพฤติกรรม เจตคติ ความรู้ และนโยบายที่ทำให้ปฏิบัติงานร่วมกันได้ราบรื่นในบริบทข้ามวัฒนธรรม

องค์ประกอบสำคัญ

    องค์ประกอบของความสามารถข้ามวัฒนธรรมมักแบ่งได้เป็น 3 ด้านหลัก คือ

    - ความรู้และความเข้าใจทางวัฒนธรรม (Cultural Knowledge & Understanding)
ความรู้เกี่ยวกับแนวคิด วิถีชีวิต ค่านิยม ประเพณี และมารยาทของวัฒนธรรมต่างๆ รวมถึงการตระหนักถึงความแตกต่างเหล่านี้

    - เจตคติข้ามวัฒนธรรม (Cross-cultural Attitude) เป็นความเปิดกว้าง ยอมรับความแตกต่าง รู้สึกเคารพและเห็นคุณค่าในความหลากหลาย พร้อมทั้งลดอคติและลำเอียงทางวัฒนธรรม

    - ทักษะปฏิบัติ (Cross-cultural Skills)
ความสามารถในการสื่อสาร ขจัดกำแพงทางภาษาและวัฒนธรรม สร้างความไว้เนื้อเชื่อใจ และประสานงานร่วมกับผู้อื่นจากต่างวัฒนธรรมได้อย่างราบรื่น

ความสำคัญในโลกการทำงานและสังคม

    ในแวดวงธุรกิจ พนักงานที่มีความสามารถข้ามวัฒนธรรมสูงจะมีโอกาสทำงานในบริษัทข้ามชาติ องค์กรระหว่างประเทศ หรือโครงการร่วมได้มากขึ้น เพราะสามารถลดข้อผิดพลาดจากการสื่อสาร ขจัดความเข้าใจผิด และสร้างทีมงานที่ทรงพลังจากความแตกต่างที่ได้เปรียบ ไม่ใช่แค่จะเข้าใจภาษาเท่านั้น แต่ต้องเข้าใจความคิด พฤติกรรม ท่าทาง และบริบททางสังคมของอีกฝ่ายด้วย

    การสื่อสารข้ามวัฒนธรรม (Cross-cultural Communication) นั้นต้องใส่ใจทั้งถ้อยคำ สีหน้า ท่าทาง และน้ำเสียง รู้จักฟังอย่างเข้าใจ (Active Listening) และปรับตัวให้กระทำตามแนวทางที่เหมาะสมกับบริบท ไม่เช่นนั้นอาจนำไปสู่ความไม่พอใจหรือความขัดแย้งที่ยากจะคาดเดา

    ในระดับสังคม การส่งเสริม Cross-cultural Competence ช่วยให้เกิดการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ ลดอคติและความขัดแย้ง เปิดโอกาสในการเรียนรู้ซึ่งกันและกัน สร้างสังคมพหุวัฒนธรรมที่มีความสุขและยั่งยืน

วิธีพัฒนา Cross-cultural Competence

    - ศึกษาและเรียนรู้วัฒนธรรมอื่นอย่างจริงจัง เช่น เรียนภาษา ศึกษาประวัติศาสตร์ วิถีชีวิต ประเพณี และค่านิยมของประเทศต่างๆ

    - เปิดใจและยอมรับความแตกต่าง หลีกเลี่ยงการตัดสินหรือเปรียบเทียบวัฒนธรรมใดวัฒนธรรมหนึ่งด้อยค่ากว่าอีกวัฒนธรรมหนึ่ง

    - ฝึกทักษะการสื่อสารที่เป็นมิตร ทั้งการพูด การฟัง การสังเกต และการถามไถ่ ถือเป็นการแสดงความสนใจต่ออีกฝ่าย

    - เข้าร่วมกิจกรรมแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม เพื่อเรียนรู้จากประสบการณ์ตรง แลกเปลี่ยนองค์ความรู้และประสบการณ์กับผู้คนต่างวัฒนธรรม

    - ปรับตัวและยืดหยุ่น รู้จักปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและวิธีการทำงานให้เหมาะสมกับแต่ละสถานการณ์และบริบททางสังคม

    Cross-cultural Competence คือ ทักษะสำคัญของยุคโลกาภิวัตน์ที่ช่วยให้เราอยู่ร่วมและทำงานร่วมกับคนต่างวัฒนธรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพ สร้างสรรค์ และยั่งยืน ไม่เพียงลดช่องว่างของความแตกต่าง แต่ยังเสริมจุดแข็งจากความหลากหลาย เพื่อสร้างสังคมที่มีสันติภาพและการเติบโตร่วมกัน ทุกภาคส่วนตั้งแต่ครอบครัว โรงเรียน องค์กรธุรกิจ ไปจนถึงสังคมโดยรวม ควรตระหนักและส่งเสริมความสามารถนี้อย่างจริงจัง เพื่อเตรียมคนไทยสู่เวทีสากลได้อย่างมีคุณภาพ

แหล่งอ้างอิง :

                    - TNIC. ทำงานกับวัฒนธรรมที่แตกต่างอย่างราบรื่นด้วย Cross-Cultural Management.
https://tnic.tni.ac.th/cross-cultural-management/

                    - สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย. มานุษยวิทยากับสมรรถนะทางวัฒนธรรม.https://www.sac.or.th/portal/th/article/detail/289

                    - SoJ-Educu. การพัฒนาแบบวัดสมรรถนะเชิงวัฒนธรรม.
https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDUCU/article/download/20878/18094/44914

                    - Journal of Public Administration and Governance. การพัฒนาเกณฑ์การประเมินสมรรถนะข้ามวัฒนธรรมของผู้ปฏิบัติงานด้านวัฒนธรรม.https://ojs.lib.buu.ac.th/index.php/journalgspa/article/view/8685/7719

                    - ทรูปลูกปัญญา. ความหลากหลายทางวัฒนธรรมและความสามารถในการสื่อสารข้ามวัฒนธรรม.https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/96645-per-

                    - Expert-Programming-Tutor. Soft Skills ที่ควรมี - การสื่อสารระหว่างวัฒนธรรม (Cross-Cultural Communication).
https://expert-programming-tutor.com/tutorial/article/KE003106_Soft_Skills_that_you_should_have_-                    _Intercultural_Communication__Cross-Cultural_Communication_.php

                    - Journal of Education Studies. การวิเคราะห์องค์ประกอบสมรรถนะข้ามวัฒนธรรม.
https://digital.car.chula.ac.th/cgi/viewcontent.cgi?article=4015&context=educujournal

                    #OKMDCREATOR #OKMD #KnowledgePortal #กระตุกต่อมคิด #KnowledgeSharing #21stCenturySkills