เนเธอร์แลนด์ ประตูแห่งโอกาสสำหรับคนทำงานสูงวัย

หลายประเทศกำลังประสบปัญหาขาดแคลนแรงงาน เนื่องจากอัตราการเกิดต่ำแต่กลับมีคนวัยเกษียณเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ รัฐบาลทั่วโลกจึงได้มีการเตรียมความพร้อม จัดสรรสภาพแวดล้อมการทำงานให้เหมาะสมกับกลุ่มคนสูงวัย เพื่อรองรับความท้าทาย ลดความเหลื่อมล้ำ และสามารถอยู่ในสังคมได้อย่างมีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เท่าเทียมกัน

การจ้างงานผู้สูงอายุในเนเธอร์แลนด์

เนเธอร์แลนด์มีอัตราการจ้างงานในกลุ่มอายุ 55-64 ปี สูงกว่าค่าเฉลี่ยของสหภาพยุโรป โดยอัตรานี้เพิ่มขึ้นจาก 63% ในปี 2016 เป็น 71% ในปี 2021 ตามรายงานของ PwC ซึ่งช่วยให้ประเทศขยับอันดับในดัชนี Golden Age Index วัดการมีส่วนร่วมของผู้สูงอายุในตลาดแรงงานของประเทศสมาชิกองค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (OECD) ขยับจากที่ 23 เป็นอันดับที่ 15 ภายในระยะเวลาเพียง 5 ปี ความสำเร็จนี้เกิดจากนโยบายที่เอื้อต่อการทำงานหลังเกษียณ และความมุ่งมั่นในการสร้างตลาดแรงงานที่ครอบคลุมทุกช่วงอายุ

นโยบายที่โดดเด่นของเนเธอร์แลนด์

สอดคล้องกับรายงานของ AGE Platform Europe รัฐบาลเนเธอร์แลนด์ได้ดำเนินนโยบายเพื่อส่งเสริมการจ้างงานผู้สูงอายุในตลาดแรงงาน ได้แก่

1. นโยบายการจ้างงานโดยไม่เลือกปฏิบัติ

• การเลือกปฏิบัติทางอายุถูกห้ามอย่างชัดเจนตามกฎหมายรัฐธรรมนูญมาตรา 1 ของเนเธอร์แลนด์ แต่จากการสำรวจของสหภาพแรงงาน Christian National Trade Union Federation (CNV) พบว่า 70% ของผู้ที่มีอายุเกิน 55 ปีประสบปัญหาในการหางานทำ โดยเฉพาะเพศหญิงซึ่งมีอัตราค่าจ้างต่ำกว่าเพศชาย
• The Netherlands Trade Union Confederation (FNV) และ Equal Reward Foundation ได้เปิดตัวแคมเปญค่าจ้างที่เท่าเทียมกันในปี ค.ศ. 2022 โดยใช้ชื่อว่า #IkVerdienMeer (I EarnMore) เพื่อกระตุ้นให้บริษัทมองเห็นความสำคัญของการจ่ายค่าจ้างโดยไม่เลือกปฏิบัติ

2. โครงการ Social Partners Together for Sustainable Employability (SPDI) 

• เป็นความร่วมมือระหว่างองค์กรนายจ้างและสหภาพแรงงานในยุโรป รัฐบาลเนเธอร์แลนด์มีมาตรการช่วยเหลือนายจ้างและลูกจ้างในการพัฒนาความยั่งยืนในการทำงาน เช่น การลดหย่อนภาษี และมอบเงินสนับสนุนสำหรับนายจ้างที่จ้างผู้สูงอายุ

3. การปรับสภาพแวดล้อมในสถานที่ทำงานให้ส่งผลดีต่อสุขภาพ

• กรมส่งเสริมสุขภาพในสถานที่ทำงาน (Workplace Health Promotion - WHP) ได้นำแนวทาง Lombardy Workplace Health Promotion Network จากประเทศอิตาลีมาปรับใช้ เพื่อปรับปรุงคุณภาพชีวิตของพนักงานและสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ดีต่อสุขภาพ โดยอาศัยความร่วมมือระหว่างภาครัฐ บริษัทเอกชน และหน่วยงานสุขภาพในท้องถิ่น 
• นายจ้างต้องสร้างสถานที่ทำงานที่เป็นมิตรต่อสุขภาพ เช่น การลดชั่วโมงการทำงาน การลดความเครียด และออกแบบโครงสร้างการทำงานให้มีความยืดหยุ่น

4. สนับสนุนให้ผู้สูงอายุทำงานพาร์ตไทม์ 

• การทำงานพาร์ตไทม์หรือในตำแหน่งที่ปรับให้เหมาะสมกับความสามารถของผู้สูงอายุ ช่วยลดความเสี่ยงทางสุขภาพจิตและส่งเสริมการมีส่วนร่วมของผู้สูงอายุในตลาดแรงงาน เนื่องจากไม่ต้องทำงานเต็มเวลา ช่วยให้ผู้สูงอายุมีความเครียดน้อยลง นอกจากนี้ ยังช่วยลดค่าใช้จ่ายด้านสวัสดิการและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน เนเธอร์แลนด์จึงเป็นประเทศที่มีการทำงานพาร์ตไทม์สูงสุดในโลก

5. การปรับอายุเกษียณ

• รัฐบาลเนเธอร์แลนด์ได้ปรับอายุเกษียณให้สูงขึ้น เพื่อให้สอดคล้องกับอายุขัยที่เพิ่มขึ้นของประชากร โดยปัจจุบันอายุเกษียณอยู่ที่ 67 ปี 3 เดือน ซึ่งสามารถเปลี่ยนแปลงได้ในอนาคตตามกฎหมายขึ้นอยู่กับอายุขัยค่าเฉลี่ยของประชากรทั้งประเทศ

ก้าวสู่สังคมสูงวัยด้วยโอกาสและความเท่าเทียม

เนเธอร์แลนด์แสดงให้เห็นถึงความสำเร็จในการปรับตัวเข้าสู่สังคมสูงวัย ด้วยการสร้างโอกาสให้ผู้สูงอายุมีส่วนร่วมในตลาดแรงงานอย่างเท่าเทียม ผ่านนโยบายที่ยืดหยุ่นและครอบคลุมทุกกลุ่มประชากร ความสำเร็จนี้ไม่เพียงช่วยลดความเหลื่อมล้ำและเสริมสร้างศักดิ์ศรีในชีวิตของผู้สูงอายุ แต่ยังช่วยบรรเทาปัญหาการขาดแคลนแรงงานในระยะยาว เนเธอร์แลนด์จึงเป็นตัวอย่างของประเทศที่มองเห็นคุณค่าและศักยภาพของคนในวัยเกษียณอย่างแท้จริง

ข้อมูลอ้างอิง :

• Ageing and Employment Policies. www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2005/09/ageing-and-employment-policies-vieillissement-et-politiques-de-l-emploi-netherlands-2005_g1gh5bea/9789264012097-en.pdf
• Ageing and work in the Netherlands. repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/176269/176269.pdf?sequence=1
• Barometer 2023. Empowering older people in the labor market for sustainable and equality working lives. www.age-platform.eu/barometer-2023/the-netherlands/
• We are not yet sufficiently utilising the potential of elderly. www.pwc.nl/en/topics/blogs/we-are-not-yet-sufficiently-utilising-the-potential-of-elderly.html
• รายงานแนวโน้มตลาดผู้สูงอายุในเนเธอร์แลนด์. www.ditp.go.th/contents_attach/91507/91507.pdf