Film Tourism การท่องเที่ยวตามรอยภาพยนตร์และซีรีส์ต่างๆ ได้รับความนิยมมายาวนานและยังคงได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่องในอุตสาหกรรมท่องเที่ยว เพราะโลเคชันในแต่ละสถานที่ในการนำเสนอมีความน่าสนใจ จึงช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจการท่องเที่ยวและสร้างชื่อเสียงเพิ่มขึ้นให้กับแต่ละพื้นที่ได้เป็นอย่างดี 

ท่องเที่ยวเชิงภาพยนตร์ (Film Tourism) คืออะไร

            Film Tourism หรือ Film - Induced Tourism เป็นการท่องเที่ยวที่เกิดขึ้นจากภาพยนตร์หรือซีรีส์ โดยเป็นการตามรอยสถานที่ที่ปรากฏในภาพยนตร์หรือซีรีส์ กลายเป็นเครื่องมือสำคัญของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวที่สร้างแรงจูงใจให้นักท่องเที่ยวเฉพาะกลุ่มตามรอยและนักท่องเที่ยวทั่วไปเดินทางท่องเที่ยวเพิ่มขึ้น นอกจากกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่น ยังเปลี่ยนสถานที่ที่ไม่รู้จักให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่ เพิ่มมูลค่าและเอกลักษณ์ให้สถานที่ ส่งเสริมวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ให้ผู้คนเรียนรู้ อีกทั้งช่วยพัฒนาสถานที่นั้นให้มีความเจริญมากขึ้น

เส้นทางเติบโตของการท่องเที่ยวเชิงภาพยนตร์ 

            ในปี 1995 หลังภาพยนตร์เรื่อง Braveheart ออกฉายได้เพิ่มปริมาณนักท่องเที่ยวให้สกอตแลนด์ถึง 300% ต่อมาภาพยนตร์เรื่อง Mission Impossible 2 ที่ฉายในปี 2000 ดึงนักท่องเที่ยวทั่วโลกไปที่ซิดนีย์ ออสเตรเลียเพิ่มถึง 200% แสดงให้เห็นถึงการเติบโตของการท่องเที่ยวเชิงภาพยนตร์ที่สร้างแรงบันดาลใจในการออกเดินทางท่องเที่ยวเพื่อหาประสบการณ์จากภาพยนตร์ที่ชอบ

            ในประเทศไทยภาพยนตร์เรื่อง The Beach คือตัวอย่างที่ชัดเจนเพราะภาครัฐให้การสนับสนุนให้ต่างประเทศเข้ามาถ่ายทำภาพยนตร์เพื่อนำไปสู่การเผยแพร่ข้อมูลสถานที่ท่องเที่ยวของไทยไปทั่วโลก ต่อยอดการท่องเที่ยวตามรอยภาพยนตร์ให้เติบโต ข้อมูลในปี 2564 ระบุว่ามีภาพยนตร์ต่างประเทศเข้ามาถ่ายทำในไทยถึง 57 เรื่องใน 29 จังหวัด ทำให้รายได้เข้าประเทศถึง 2930.21 ล้านบาท แต่ต้องยอมรับว่าไม่ใช่ภาพยนตร์ทุกเรื่องที่สร้างรายได้จากการท่องเที่ยวเชิงภาพยนตร์ได้ดี

            โดยภายในสิ้นปี 2032 Reports and Insights คาดการณ์ว่าตลาดการท่องเที่ยวเชิงภาพยนตร์ทั่วโลกจะมีมูลค่า 128.2 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ มีการเติบโตอย่างต่อเนื่อง อาจมีการจัดทัวร์ชมสถานที่ตามรอบ ที่พักตามธีม ทัวร์เสมือนจริงผ่านแอปพลิเคชัน รวมถึงสร้างความสัมพันธ์แบบร่วมมือระหว่างอุตสาหกรรมบันเทิงและการเดินทาง ส่งผลให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจแก่สถานที่ท่องเที่ยวและประสบการณ์ที่น่าจดจำสำหรับนักท่องเที่ยว

แรงจูงใจของการท่องเที่ยวเชิงภาพยนตร์

            • หลีกหนีความซ้ำซากจำเจในชีวิตประจำวัน

            • ต้องการความท้าทายและความตื่นเต้นจากประสบการณ์แปลกใหม่

            • สร้างตัวตนของนักท่องเที่ยวในสื่อสังคมออนไลน์

            • ชื่นชอบนักแสดง ตามรอยนักแสดง

ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเติบโตของ Film Tourism

            • ความนิยมและความดัง เมื่อภาพยนตร์หรือซีรีส์ได้รับความนิยม สถานที่ถ่ายทำน่าตื่นตาตื่นใจ ย่อมเกิดแรงกระตุ้นที่แข็งแกร่งและทำให้สถานที่นั้นกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดฮิตของนักท่องเที่ยวจากทั่วทุกมุมโลก ส่งผลให้ธุรกิจท่องเที่ยวเติบโตอย่างรวดเร็ว 

            • การตลาดเพื่อดึงดูดผู้ชอบท่องเที่ยวเชิงภาพยนตร์ อาทิ การโปรโมตกิจกรรม การจัดอีเวนต์ที่เกี่ยวกับภาพยนตร์ หรือจำลองบางฉากเพื่อให้นักท่องเที่ยวมีส่วนร่วมและเก็บภาพประทับใจ วางกลยุทธ์ให้สถานที่นั้นเป็นจุดหมายที่ต้องมาเยือน เพิ่มรายได้ให้ท้องถิ่น 

            • อิทธิพลของสื่อสังคมออนไลน์ การที่นักท่องเที่ยวแชร์ประสบการณ์การเยี่ยมชมสถานที่ถ่ายทำผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ เช่น Facebook, Instagram, YouTube, TikTok ฯลฯ ทำให้สถานที่นั้นได้รับการโปรโมทอย่างเป็นธรรมชาติ ส่งต่อประสบการณ์การท่องเที่ยวเชิงภาพยนตร์อย่างรวดเร็ว ใครที่ชื่นชอบภาพยนตร์เรื่องนั้นมักได้รับแรงบันดาลใจให้เริ่มต้นการเดินทาง

            • กิจกรรมเฉพาะกลุ่ม ไม่ว่าจะเป็น แพ็กเกจทัวร์เฉพาะนักตามรอยภาพยนตร์เรื่องนั้น นิทรรศการเกี่ยวข้องกับภาพยนตร์ ของที่ระลึกที่เกี่ยวข้อง เน้นการตอบสนองความสนใจของแฟนภาพยนตร์ เป็นประสบการณ์ที่สร้างรายได้การท่องเที่ยวได้มาก ยิ่งถ้ากระแสภาพยนตร์ดียิ่งได้รับความสนใจ

            • การแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรม เพราะในแต่ละประเทศมีวัฒนธรรมต่างกัน นักท่องเที่ยวจึงได้มีส่วนร่วมกับชุมชนท้องถิ่นและสัมผัสวัฒนธรรม อาหาร และประเพณีของสถานที่นั้น

            • การส่งเสริมจากภาครัฐ การให้การสนับสนุนอุตสาหกรรมภาพยนตร์และใช้ภาพยนตร์ส่งเสริมการท่องเที่ยวย่อมช่วยให้รายได้จากการท่องเที่ยวเพิ่มขึ้น รวมทั้งการให้ความสำคัญกับการท่องเที่ยวเชิงภาพยนตร์อย่างยั่งยืนจะเพิ่มกลุ่มนักท่องเที่ยวที่เป็นนักเดินทางที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อมได้