Decentralized Finance (DeFi) บริการทางการเงินแบบไม่ต้องมีตัวกลาง
บริการทางการเงินถูกพัฒนาอย่างไม่หยุดยั้งโดยเฉพาะการนำระบบบล็อกเชนมาใช้อย่าง Decentralized Finance (DeFi) ที่บันทึกและทำธุรกรรมได้โดยไม่ต้องผ่านตัวกลางอย่างธนาคาร สถาบันการเงิน ศูนย์รับแลกเปลี่ยนเงินตราต่างๆ จึงลดโอกาสการโดนโจมตีทางการเงินและการบิดเบือนข้อมูล ซึ่งผู้ประกอบการยุคใหม่ควรศึกษาข้อมูลเพื่อเป็นทางเลือกในการใช้บริการทางการเงินของโลกอนาคต
Decentralized Finance (DeFi) คืออะไร
Decentralized Finance (DeFi) คือ บริการทางการเงินแบบกระจายศูนย์ด้วยการใช้เทคโนโลยี Blockchain ที่ควบคุมได้ทั้งหมด ไม่ต้องผ่านตัวกลางทางการเงิน ข้อมูลโปร่งใส เพิ่มโอกาสในการเข้าถึงบริการทางการเงิน ทำธุรกรรมได้อย่างรวดเร็ว สร้างความท้าทายให้นักลงทุนพัฒนาประสิทธิภาพทางการเงิน แต่ต้องยอมรับความเสี่ยงด้านเทคโนโลยีอย่างความปลอดภัยไซเบอร์หรือความซับซ้อนของเทคโนโลยี ปัจจุบันโครงการ DeFi มีทั้งในและต่างประเทศ มีกิจกรรมที่ครอบคลุม ไม่ว่าจะเป็นการให้ยืมและยืมสินทรัพย์ดิจิทัล (Lending & Borrowing) ซึ่งผู้ทำธุรกรรมสามารถฝากสินทรัพย์ดิจิทัลโดยได้รับผลตอบแทนและส่วนแบ่งจากการให้ยืมสินทรัพย์ดิจิทัลและค่าธรรมเนียมที่เกิดขึ้นในระบบ นอกจากนี้ยังมีโทเคนดิจิทัลต่างๆ ให้แก่ผู้ที่ทำธุรกรรมในโครงการ DeFi ซึ่งหลายโครงการมีการต่อยอดเพื่อเพิ่มปริมาณการทำธุรกรรมและส่งเสริมการใช้งานโทเคนของโครงการมากขึ้น
องค์ประกอบของ DeFi
- DeFi Protocol
ข้อกำหนดของ DeFi เป็นภาษากลางคอมพิวเตอร์เพื่อสร้าง บริหารจัดการ ดำเนินการ ตรวจสอบข้อมูล รวมถึงแปลงสินทรัพย์ในโลกจริงให้อยู่ในรูปแบบดิจิทัลโดยอัตโนมัติ - DeFi Service
บริการของ DeFi มักอยู่ในรูปแบบแอปพลิเคชันเพื่อบริการทางการเงินและใช้ฟังก์ชันอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องทั้งระบบจัดการเบื้องหลังและส่วนที่เชื่อมโยงกับผู้ใช้ - DeFi Users
ผู้ใช้งาน DeFi
โครงสร้างของ DeFi
- ชั้นฐาน (Settlement Layer)
มีบล็อกเชนและเทคโนโลยี DLT (Distributed Ledger Technology) เครือข่ายจัดเก็บข้อมูลการเป็นเจ้าของได้ปลอดภัย - ชั้นสินทรัพย์ (Asset Layer)
ประกอบด้วยสินทรัพย์ดิจิทัลอย่างโทเคน (Token) และ Stablecoin - ชั้นประตูทางผ่าน (Gateway)
มักมีกระเป๋าเงินอิเล็กทรอนิกส์ (Wallet) เพื่อเก็บโทเคนของผู้ใช้งาน - ชั้นการใช้งาน (Application Layer)
และส่วนเชื่อมต่อ (Interface) ในรูปแบบต่างๆ - ชั้นรวบรวมข้อมูล (Aggregation Layer)
มีหน่วยสนับสนุนต่างๆ ที่ช่วยการดำเนินงาน
DeFi กับโอกาสทางธุรกิจ
- เข้าถึงบริการทางการเงินที่ง่ายและโปร่งใส
DeFi ช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถยืมและกู้เงินผ่านแพลตฟอร์มที่ไม่มีตัวกลาง เช่น การให้กู้ยืมโดยใช้เหรียญดิจิทัลเป็นหลักประกัน ผู้ใช้งานสามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนได้สะดวกและรวดเร็วยิ่งขึ้น นอกจากนี้ ยังเปิดโอกาสให้ผู้ลงทุนสร้างรายได้จากการปล่อยสินทรัพย์ดิจิทัลให้ยืม ซึ่งถือเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ที่มองหาผลตอบแทนเพิ่มเติมจากสินทรัพย์ของตน - พัฒนาประสิทธิภาพตลาดการเงิน
เทคโนโลยี Smart Contract ใน DeFi ช่วยลดขั้นตอนการจัดการแบบดั้งเดิม ทำให้กระบวนการทางการเงินเป็นไปโดยอัตโนมัติ รวดเร็ว และโปร่งใส เช่น ในกรณีของ Uniswap แพลตฟอร์มการแลกเปลี่ยนสกุลเงินดิจิทัลแบบกระจายศูนย์ ผู้ใช้งานสามารถแลกเปลี่ยนเหรียญดิจิทัลโดยไม่ต้องผ่านตัวกลาง ส่งผลให้การทำธุรกรรมมีความสะดวกสบายและรวดเร็วมากขึ้น - เปิดโอกาสการลงทุนใหม่ๆ
ในตลาดดิจิทัล DeFi นำเสนอนวัตกรรมการลงทุนที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการแลกเปลี่ยนสินทรัพย์ดิจิทัลผ่านแพลตฟอร์มกระจายศูนย์ (Decentralized Exchanges) การลงทุนใน Stablecoins เพื่อรักษามูลค่าในช่วงที่ตลาดมีความผันผวน หรือการเข้าร่วมระดมทุนผ่าน Initial Coin Offerings (ICO) และ Initial Exchange Offerings (IEOs) โครงการเหล่านี้ช่วยให้นักลงทุนทั่วโลกสามารถเข้าถึงสินทรัพย์ที่มีศักยภาพสูงได้โดยตรง เพิ่มโอกาสในการลงทุนในตลาดที่เติบโตอย่างรวดเร็วในอนาคต
ความท้าทายที่ DeFi ต้องเผชิญ
- ความเสี่ยงด้านความปลอดภัยไซเบอร์
อย่างการถูกแฮ็กข้อมูล การทุจริตทางไซเบอร์ การรักษาความปลอดภัยจึงเป็นเรื่องสำคัญ ควรเลือกแพลตฟอร์มที่มีมาตรการและเป็นที่ยอมรับด้านความปลอดภัย - ความซับซ้อนของเทคโนโลยี
ต้องมีความเข้าใจเทคโนโลยี Blockchain และ Smart Contract ข้อกำหนด เงื่อนไข ฟังก์ชันต่างๆ เพื่อให้ทำธุรกรรมปลอดภัย ลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้ - การกำกับดูแล
เพราะ DeFi ส่วนใหญ่เป็นการทำธุรกรรมออนไลน์ระหว่างประเทศจึงต้องศึกษาขอบเขตของกฎหมายเพื่อให้ใช้งานได้อย่างถูกต้อง
เรื่องควรรู้ก่อนทำธุรกรรม DeFi
- การตรวจสอบด้านกฎหมาย
พิจารณาว่าธุรกรรมนั้นเข้าข่ายที่ต้องขออนุญาตตาม พ.ร.ก. สินทรัพย์ดิจิทัลหรือไม่ หากดำเนินการโดยไม่ได้รับอนุญาตอาจถือเป็นการกระทำผิดกฎหมายและมีโทษตามที่กฎหมายกำหนด รวมถึงต้องปฏิบัติตามกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้องด้วย - ขาดทุนสินทรัพย์ดิจิทัลชั่วคราว
จากการเปลี่ยนแปลงของราคาสินทรัพย์ดิจิทัลที่นำไปฝากเมื่อเทียบกับราคาขณะที่ทำการฝากอาจเผชิญภาวะ Impermanent Loss สูญเสียเงินทุน - ระวังถูกหลอกลวง
จากการถูกแฮ็กหรือปัญหาช่องโหว่ใน Smart Contract ทำให้ผู้ใช้งานเสียหาย โครงการปิดตัวลงและหลอกลวงทรัพย์สินของผู้ซื้อขาย ยิ่งโครงการในต่างประเทศยิ่งต้องระวัง ควรศึกษาโครงการอย่างละเอียด ทั้งเทคนิค เงื่อนไข ฟังก์ชันการทำงาน รวมถึงการตรวจสอบความน่าเชื่อถือและใบอนุญาตที่ถูกต้อง
โดยสามารถตรวจสอบรายชื่อผู้ประกอบธุรกิจที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ ก.ล.ต. ได้จากเว็บไซต์ www.sec.or.th หัวข้อสินทรัพย์ดิจิทัล และสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมหรือแจ้งเบาะแสได้ที่ศูนย์บริการประชาชน ก.ล.ต. โทร 1207
การใช้งาน DeFi เติบโตอย่างต่อเนื่อง ผู้ใช้บริการหรือนักลงทุนควรต้องศึกษาความรู้ อัพเดต เข้าใจการทำงานของ DeFi และใช้งานอย่างระมัดระวังเพื่อเพิ่มโอกาสการลงทุนและใช้ประโยชน์ได้อย่างเต็มที่ในอนาคต
ข้อมูลอ้างอิง :
- https://thestandard.co/fintech-into-decentralized-finance/
- www.bitkub.com/th/blog/whatisdefi-f6dc6916c9a8
- www.finnomena.com/bitcoinaddict/what-is-defi/
- www.innovestx.co.th/cafeinvest/investsnack/easyfinance/start-your-first-investment/decentralized-finance
- www.krungsri.com/th/research/research-intelligence/defi-21
- www.sec.or.th/TH/Template3/Articles/2564/070664.pdf
